Pazar günleri hariç günde 1 saat çöpleri toplayan, apartman temizleyen apartman kapıcısının sigortalılık durumu nedir?
Sirküler No: 111 Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 02 Mart 2020 Günde 1 saat çöp toplama ve apartman temizliği yapan kişi ile işveren apartman yöneticiliği arasındaki hukuki ilişki, hizmet akdi ilişkisi sayıldığında 4/1-a kapsamında sigortalı sayılacaktır. Ancak, günde 1 saat üzerinden kapıcılık hizmetlerini yürüten kişi ile apartman yönetimi arasında KISMİ SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMESİ yapılmalıdır. SGK bildiriminde örneğin 2020 yılı Şubat ayında fiilen çalıştığı gün sayısı 25 gün dikkate alınarak; Şubat ayında 25 gün üzerinden günde 1 saat çalıştığına göre toplam 25 saat çalıştığı kabul edilir, günlük çalışma saatinin 7,5 saat olduğu göz önünde bulundurulduğunda [...]
İşveren, işçisinin annesinin ölümü üzerine verdiği 3 gün ölüm izni için ücret öder mi?
Sirküler No: 110 Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 02 Mart 2020 4857 sayılı Kanunun Ek 2’nci maddesine göre işveren; işçiye annesinin ölümünde 3 gün ücretli izin verir. Bu çerçevede, işverenin işçisinin annesinin ölümünde vereceği 3 gün izninde ücret ödemek zorundadır. Başka bir deyişle, bu 3 günlük izin ücretsiz değil ücretli olacaktır. Yani o ayki ücretinden herhangi bir kesinti yapılmaksızın tam ücreti ödenecektir.
Analık halinde ödenek hesabı sigortalının son ücreti mi yoksa 3 aylık ücreti mi esas alınır?
Sirküler No: 109 Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 02 Mart 2020 5510 sayılı Kanunun “ödenek ve gelirlere esas tutulacak günlük kazanç” başlıklı 17’nci maddesine göre; analık halinde verilecek ödeneğin hesabına esas tutulacak günlük kazanç doğumun olduğu tarihten önceki 12 aydaki son 3 ay içinde hesaplanacak prime esas kazançlar toplamının, bu kazançlara esas prim ödeme gün sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanır. Buna göre, analık halinde ödenek hesabında sigortalının son ücreti değil doğumdan önceki 12 aydaki son 3 aylık ücreti esas alınır.
İnşaat işyerinde alt işverenler (taşeronlar) çalıştıracağı işçileri ne zamana kadar SGK’ ye bildirmelidir? Alt işverenlerin işyeri bildirgesi verme yükümlülüğü var mıdır?
Sirküler No: 108 Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 02 Mart 2020 Alt işverenler de (taşeronlar) diğer esas işverenler gibi çalıştıracağı işçileri 5510 sayılı Kanunda belirtilen süreler içerisinde SGK’ ye bildirmekle yükümlüdürler. Dolayısıyla, inşaat işyerlerinde işe başlatılacak kimseler işe başlatıldığı gün bildirilmelidir. Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nin 31’inci maddesine göre; alt işveren, mevzuattan doğan yükümlülüklerini asıl işverene ait işyeri sicil numarasına ilave olarak verilecek üç haneli alt işveren numarası ile asıl işverenin işyeri dosyası üzerinden yerine getirir. Alt işveren adına işyeri dosyası açılmaz. İşyeri bildirgesi verme yükümlülüğü, (esas) işveren sıfatını taşıyan kimseler tarafından yerine getirilmektedir. İşyeri [...]
Asıl işverenlerin alt işveren işçilerinin yıllık ücretli izin süreleri ile ilgili yükümlülükleri nelerdir?
Sirküler No: 107 Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 02 Mart 2020 Alt işveren işçilerinden, alt işvereni değiştiği hâlde aynı işyerinde çalışmaya devam edenlerin yıllık ücretli izin süresi, aynı işyerinde çalıştıkları süreler dikkate alınarak hesaplanır. Asıl işveren, alt işveren tarafından çalıştırılan işçilerin hak kazandıkları yıllık ücretli izin sürelerinin kullanılıp kullanılmadığını kontrol etmek ve ilgili yıl içinde kullanılmasını sağlamakla yükümlüdür. Alt işveren yanında çalışan işçilerin yıllık ücretli izne hak kazanması açısından aynı işyerinde çalışma süresi dikkate alınmakta olup, aynı işyerinde çalışmaya devam etmesi halinde işvereni değişse dahi bu hakları korunmaktadır. Aynı işyerinde 1 (bir) yıllık çalışma [...]
İşveren işçilerine çocuk yardımı yapması zorunlu mu?
Sirküler No: 106 Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 25 Şubat 2020 İşçilere işverenleri tarafından zorunlu olarak çocuk yardımı yapılacağına dair 4857 sayılı Kanunda bir hüküm bulunmamaktadır. Ancak, işverenler yapacakları iş veya toplu iş sözleşmelerine hüküm koymak kaydıyla işçilerine çocuk yardımı yapabilmeleri mümkündür.
300 çalışanı bulunan bir işyerinde iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına göre kaç çalışan temsilcisi görevlendirilmeli?
Sirküler No: 105 Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 25 Şubat 2020 6331 sayılı Kanunun 20’nci maddesine göre; işveren işyerinin değişik bölümlerindeki riskler ve çalışan sayılarını göz önünde bulundurarak dengeli dağılıma özen göstermek kaydıyla, çalışanlar arasında yapılacak seçim veya seçimle belirlenemediği durumda atama yoluyla, 300 çalışanın olduğu işyerinde (101-500 aralığında çalışanı olan işyerlerinde) 3 çalışan temsilcisi görevlendirmelidir.
4/1-b kapsamında sigortalılık için yaş kaçtır?
Sirküler No: 104 Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 25 Şubat 2020 5510 sayılı Kanunun 6’ncı maddesine göre; kısa ve uzun vadeli sigorta kolları hükümlerinin uygulanmasında; 4/1-b kapsamında sigortalı sayılması gerekenlerden 18 yaşını doldurmamış olanlar sigortalı sayılmamaktadır. Dolayısıyla, 4/1-b kapsamındaki sigortalı sayılmada 18 yaşın doldurulması gerekmektedir.
Ayni yardım prime tabi tutulur mu?
Sirküler No: 103 Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 25 Şubat 2020 Ayni yardım denilince; nakden değil de ayni olarak verilen yağ, un, erzak, ayakkabı vb. yardımlar anlaşılmaktadır. 5510 sayılı Kanun ve İşveren Uygulama Tebliği hükümlerine göre; işverenlerce sigortalılara mal olarak yapılan yardımlar, tutarları üzerinde durulmaksızın, prime esas kazançlara dâhil edilmeyecektir. Ancak, ayni yardımların sigortalılara nakden ödenmesi halinde (yağ parası, un parası, erzak parası, ayakkabı parası şeklinde) prime tabi tutulması gerekmektedir.
Askerlik hizmetini yapmakta olan işçinin sigortalı sayılması mümkün mü?
Sirküler No: 102 Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 25 Şubat 2020 Fiili askerlik hizmeti, silahaltına alınmakla başlayıp terhis tarihinde sona ermektedir. Askerlik hizmetini yapanlar, 4/1-a kapsamında çalışsalar dahi sigortalı sayılmamaktadır. Ancak, 1111 sayılı Askerlik Kanunu’nun 78’inci maddesine göre; askerlik hizmetini yapmakta olanlara verilen sıhhi izinlerin 3 aydan fazlası, normal izinlerin ise her yıl için 1 aydan fazlası, firarda geçen süreler muvazzaf askerlik hizmetinden sayılmadığından, söz konusu sürelerde geçen sigortalı hizmetlerin 5510 sayılı Kanun kapsamında değerlendirilmesi gerekmektedir. Erken terhis mahiyetinde izinli sayılanlar bu sürede çalıştıkları takdirde sigortalı sayılacaklardır (2013-11 sayılı SGK Genelgesi). [...]
İlave 6 Puanlık SGK Bölgesel Prim Teşvik Süresi uzatıldı!
Sirküler No: 101 Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Mevzuat Danışmanı 23 Şubat 2020 30.05.2013 tarihli ve 2013/4966 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki (I), (II) ve (III) sayılı listelerde yer alan il ve ilçelerde faaliyet gösterip 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 81’inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendi hükmünden yararlanan işyerleri (5 puanlık prim teşviki kastedilmektedir), 5510 sayılı Kanunun 81’inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca sigorta primine esas kazanç altı sınırı üzerinden uygulanacak ilave puan teşvikine 2016/Mart ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinden başlamak üzere, işyerinde ilgili ayda 10 ve üzerinde sigortalı çalıştırılıp [...]
Az tehlikeli işyerlerinde işyeri hemşiresi bulundurulması zorunlu mudur?
Sirküler No: 100 Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 17 Şubat 2020 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun 6’ncı maddesine göre; diğer sağlık personeli statüsünde bulunan işyeri hemşiresi bulundurma zorunluluğu 10 ve daha fazla çalışanı olan çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için geçerlidir. Bunun dışında, tam süreli işyeri hekimi görevlendirilen işyerlerinde, diğer sağlık personeli (işyeri hemşiresi-sağlık memuru-acil tıp teknisyeni kastediliyor) görevlendirilmesi de zorunlu değildir.
Hizmet akdi devam ederken işverenin işçisine kıdem tazminatından avans olarak ödediği tutarın hukuki niteliği nedir?
Sirküler No: 99 Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 17 Şubat 2020 Kıdem tazminatının hangi şartlarda ödeneceği mülga 1475 sayılı İş Kanunu’nun halen yürürlükte bulunan 14’üncü maddesinde belirlenmiştir. İşçinin kanunda belirtilen şartlarda işten çıkması halinde kendisine kıdem tazminatı ödenmesi gerekir. Bu şekilde yapılan kıdem tazminatı ödemelerinde herhangi bir problem bulunmamaktadır. Ancak; hizmet ilişkisi devam ederken kıdem tazminatı adıyla yapılan ödemeden maksat; şartın oluşması ile kıdem tazminatı ödenmesi olmayıp kıdem tazminatı için şartın oluşturulmasıdır. Bu sebeple bu ödeme hukuki anlamda bir kıdem tazminatı değildir. İşveren tarafından avans olarak ödenen meblağın ödeme tarihinden itibaren faiziyle birlikte gerçekleşen [...]
4/1-a kapsamındaki bir sigortalının 6 ay askerlik hizmetine ait borçlanma tutarının asgari ve azami tutarı
Sirküler No: 98 Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 17 Şubat 2020 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 41’inci maddesine göre; askerlik borçlanmasının tutarı; talep tarihinde belirlenen prime esas günlük kazanç alt ve üst sınırları arasında olmak üzere (2020 yılı için: asgari günlük kazanç 98,10 TL; azami günlük kazanç 735,75 TL) kendilerince belirlenecek günlük kazancın % 32'sidir. Yıl Borçlanma Oranı Günlük Asgari Borçlanma Tutar Günlük Azami Borçlanma Tutar 2020 % 32 31,39 TL 235,44 TL Yukarıdaki tutarlara göre 6 aylık askerlik hizmetinin asgari ve azami tutarı aşağıdaki şekilde ortaya çıkacaktır. Yıl 6 [...]
Asgari işçilik farkına ilişkin prim ve idari para cezaları gider olarak kabul edilir mi?
Sirküler No: 97 Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 17 Şubat 2020 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 85 ila 88’inci maddelerine göre; işverenin eksik işçilik bildiriminde bulunması dolayısıyla Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı tarafından eksik işçilik tutarı üzerinden hesaplanan ve kesinleşen prim ödemeleri, işverenin işçisine yaptırdığı hizmetin karşılığı olarak fiilen ödediği ücret dolayısıyla yapılan bir prim ödemesi olmayıp 5510 sayılı Kanunda yapılan bir düzenlemeden kaynaklanmaktadır. Buna göre sigorta priminin gider olarak dikkate alınabilmesi için bu primlerin SGK ‘ ye fiilen ödenmiş olması gerekmektedir. Bu nedenle sigorta primleri, dönemine ve ait olduğu yıla [...]
Apartman yöneticilerinin apartmana ait prim borçlarından sorumlu tutulup tutulamayacağı
Sirküler No: 96 Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 17 Şubat 2020 Apartman yöneticisinin prim borçlarından sorumluluğu için yargı kararlarına bakmamız gerekmektedir. Şöyle ki; Yrg. 10. H.D., 05.05.1980 tarih ve 2728/3308 sayılı karar’da; yönetici davanın tarafı olmayıp, kat maliklerinin temsilcisidir ve kat maliklerini mahkemede temsil yetkisi bu sıfatla sınırlıdır. Dava konusu miktarın yöneticiden tahsiline karar verilmesi isabetli bulunmamaktadır. Yrg. 10. H.D., 03.05.1982 tarih ve 2016/2391 sayılı karar’da; yöneticiler, işveren vekilidir, apartman yönetimine ilişkin borçlardan kişisel sorumluluğu düşünülemez. Bu durum karşısında primlerin davacıdan (yöneticiden) istenilmesinin yasal dayanağı bulunmamaktadır. Yrg. 18. H.D., 30.03.2000 tarih ve 2000/3545 sayılı [...]
Anonim şirket yönetim kurulu üyesi ortağı ve aynı zamanda yönetim kurulu başkanı, aynı şirkette genel müdür olan eşinin ücret almaması durumunda eş, sigortalı sayılır mı?
Sirküler No: 95 Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 17 Şubat 2020 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 6’ncı maddesine göre; kısa ve uzun vadeli sigorta kolları hükümlerinin uygulanmasında; işverenin işyerinde ücretsiz çalışan eşi sigortalı sayılmamıştır. Buradan hareketle, gerçek kişi işverenin eşinden bahsedilirken, tüzel kişi işverenin eşinden bahsedilememektedir. Dolayısıyla ücret ödeme unsuru, sigortalı sayılmada aranan bir şart değildir. Çünkü 5510 sayılı Kanunun 82’nci maddesine göre, günlük kazanç sınırlarının tespitinde ücretsiz çalışan sigortalıların günlük kazançlarının alt sınır üzerinden hesaplanacağını düzenlemiştir. Bu çerçevede, tüzel kişiliğin yönetim kurulu başkanı eşi dahi olsa, çalışan eşi ücret [...]
Kamudan ihale yoluyla iş alan firmalar 5 puanlık prim indiriminden yararlanabilir mi?
Sirküler No: 94 Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 17 Şubat 2020 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 81’inci maddesinde yer alan 5 puanlık prim indirimi, özel sektör işverenleri için getirilmiş bir teşvik uygulamasıdır. Ancak, bu teşvik 2886 sayılı Kanuna, 4734 sayılı Kanuna ve uluslararası anlaşma hükümlerine istinaden yapılan alım ve yapım işleri ile 4734 sayılı Kanundan istisna olan alım ve yapım işlerine ilişkin işyerleri hakkında uygulanmamaktadır. Bu çerçevede, özel sektör işvereni; kamudan ihale yoluyla iş alan asıl işvereni/alt işvereni kapsamaktadır. Dolayısıyla, kamuda ihale yoluyla iş alan alt işverenler 5 puanlık prim [...]
İşveren işçilerine aile yardımı vermek zorunda mıdır?
Sirküler No: 93 Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 17 Şubat 2020 İşçiler dışındaki diğer istihdam şekillerine bakıldığında örneğin memurlara 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 202 ile 206’ncı maddelerine göre çalışmayan eş ve bakmakla yükümlü oldukları çocuklarına aile ve çocuk yardımı yapılmaktadır. Buradan hareketle, işçi statüsünde olanlar için de böyle bir uygulama benimsenebilir. Tamamıyla işçi ve işveren arasında yapılacak iş ve toplu iş sözleşmelerine göre şekillendirilir. 4857 sayılı İş Kanunu’nun 9’uncu maddesine göre, taraflar iş sözleşmesini, kanun hükümleriyle getirilen sınırlamalar saklı kalmak koşuluyla, ihtiyaçlarına uygun türde düzenleyebilirler. Sonuç olarak, işveren işçilerine aile yardımı verebileceği gibi [...]
MUHSGK’ da Erteleme!
Sirküler No: 92 Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 09 Şubat 2020 09.02.2020 tarihli ve 31034 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan MUHTASAR VE PRİM HİZMET BEYANNAMESİ GENEL TEBLİĞİ (SIRA NO: 1)’NDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ (SIRA NO: 7) ile; MUHSGK uygulamasına geçiş tarihi olan 01.01.2020 tarihi 2 ay erteleme ile 01.03.2020 tarihine çekilmiştir. 4 pilot ilde uygulanan MUHSGK birleşmesine bu Tebliğ ile, Bursa-Eskişehir-Konya illeri da pilot iller kapsamına alınmış, bu 3 il için uygulama tarihi 01.01.2020 tarihi olarak belirlenmiştir. Bu 3 il ilk MUHSGK’ yı (Ocak ayı beyannamesini) 26 Şubat 2020 tarihine kadar e-beyanname üzerinden [...]