Engelli Çalıştırma Oranının Hesaplanmasında Kısmi Süreli Çalışanların Hesabı Nasıl Yapılmalıdır?
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 20 Haziran 2022 Sirküler No: 587 4857 sayılı Kanunun 30’uncu maddesine göre, 50 ve daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde %3 engelli çalıştırılması zorunlu olup, bu kapsamda çalıştırılacak işçi sayısının tespitinde belirli ve belirsiz süreli iş sözleşmesine göre çalıştırılan işçiler esas alınır, kısmi süreli iş sözleşmesine göre çalışanlar, çalışma süreleri dikkate alınarak tam süreli çalışmaya dönüştürülür. Oranın hesaplanmasında yarıma kadar kesirler dikkate alınmaz, yarım ve daha fazla olanlar tama dönüştürülür. İşyerinde kısmi süreli iş sözleşmesine göre çalışanların çalışma süreleri dikkate alınmak suretiyle aylık fiili çalışma saati olan 195 saat (4 hafta 4 [...]
İşçi Mesai Saatleri Sonunda Başka Bir İşyerinde Çalışabilir mi?
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 20 Haziran 2022 Sirküler No: 586 4857 sayılı Kanunun “izinde çalışma yasağı” başlıklı 58’inci maddesine göre; yıllık ücretli iznini kullanmakta olan işçinin izin süresi içinde ücret karşılığı bir işte çalıştığı anlaşılırsa, bu izin süresi içinde kendisine ödenen ücret işveren tarafından geri alınabilir. Bu düzenleme dışında, işçinin mesai sonrasında başka bir işyerinde çalışması ile ilgili bir düzenleme, İş Hukukumuzda veya Türk Hukuk Sistemimizde bulunmamaktadır. Ancak; işçinin mesai saati sonrası başka bir işyerinde yaptığı iş nedeniyle işvereninin zarara uğraması veya işyerinde düzenin bozulması veyahut da işçinin performansının düşmesi gibi hususlar işvereni tarafından ispat [...]
BAĞ-KUR Sigortalılarına Emekliliklerinde Emeklilik İkramiyesi Şeklinde Ödeme Yapılır mı?
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 20 Haziran 2022 Sirküler No: 585 4/1-a (SSK) sigortalılarının herhangi bir nedenle örneğin emekliliklerinde çalıştıkları işyeri işvereni tarafından mülga 1475 sayılı İş Kanunu’nun yürürlükte bulunan 14’üncü maddesi gereği kıdem tazminatı ödenir. 4/1-c (Emekli Sandığı) sigortalılarının emekliliklerinde çalıştıkları kurumdan geri alınmak üzere SGK tarafından sigortalıya mülga 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu’nun yürürlükte bulunan 89’uncu maddesi gereği emekli ikramiyesi ödenir. 4/1-b (BAĞ-KUR) sigortalılarının emekliliğinde kıdem tazminatı veya emekli ikramiyesi şeklinde toplu para olarak ödenmesi gereken bir ödeme kanunen bulunmamaktadır.
Staj Öğrencilerinin Geçirdiği İş Kazası Bildirimini Staj Yaptığı İşyeri mi Okulu mu Yapacak?
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 20 Haziran 2022 Sirküler No: 584 İş kazası durumunda, iş kazası olayı eğitim veya staj gördükleri işyeri işverenleri tarafından kazanın olduğu yerdeki yetkili kolluk kuvvetlerine derhal, Sosyal Güvenlik Kurumu’na en geç kazadan sonraki 3 işgünü içinde iş kazası ve meslek hastalığı bildirgesi ile manuel olarak kâğıt ortamında bildirilir. Ücret ödemesi ve iş kazası bildirimi staj gördükleri işverenler tarafından yapılır. Bildirimin yapılmaması halinde idari para cezası okula değil, staj görülen işletmeye uygulanacaktır. Ancak, okul tarafından süresinde bildirim yapılması durumunda bu bildirim işletme adına yapılmış sayılacaktır. Bununla birlikte söz konusu kapsamda sayılanların istirahat [...]
Sigortalı Olmadan Önce Malul Olan Bir Sigortalıya Malullük Aylığı Bağlanır mı?
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 20 Haziran 2022 Sirküler No: 583 5510 sayılı Kanunun “malul sayılma” başlıklı 25’inci maddesi hükmüne göre; sigortalıların malul sayılabilmesi için ya çalışma gücünün ya da iş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünün en az %60’ını kaybettiği SGK Sağlık Kurulunca tespit edilmesi gerekmektedir. Ancak, sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce sigortalının çalışma gücünün %60’ını kaybettiği önceden veya sonradan tespit edilirse, sigortalı bu hastalık veya engelliliği sebebiyle malullük aylığından yararlanamaz. Dolayısıyla sigortalı çalışma gücünün %60’ını yitirmiş olsa bile, ilk sigortalılık başlangıcından önce bu durum meydana geldiğinden malullük sigortasından yararlanma [...]
7351 Sayılı Kanun Gereği Yapılan İhalelerde Yeni İşyeri Dosyası Açılmayacak
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 11 Haziran 2022 Sirküler No: 582 7351 sayılı Kanun ile yapılan düzenlemede ihaleli işler için SGK dosyalarının ne şekilde işlem göreceği konusunda SGK yayımladığı 29 Mart 2022 tarihli Genel Yazısı ile uygulamayı belirlemiş, uygulamanın 2020 - 20 sayılı Genelgenin 5.2.1.maddesine göre işlem yapılacağı belirtilmiş idi. Bu defa, 09.06.2022 tarihli 47029713 sayılı Genel Yazı ile; 01.12.2021 tarihinden önce ihalesi yapılan ve 22.01.2022 tarihi itibariyle devam eden Türk Lirası üzerinden yapılan sözleşmeler için 23.06.2022 tarihine kadar yükleniciler tarafından idarelere yazılı olarak başvurulması, idarenin sözleşmenin devrine onay vermesi, devre ilişkin işlemlerin onay tarihini takip [...]
Kıdem Tazminatını Alıp Tekrar Aynı İşyerine Başlayan İşçinin Yıllık İzni Nasıl Hesaplanmalıdır?
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 10 Haziran 2022 Sirküler No: 581 Kıdem Tazminatını Alıp Tekrar Aynı İşyerine Başlayan İşçinin Yıllık İzni Nasıl Hesaplanmalıdır? Kıdem tazminatı ödenmek suretiyle tasfiye edilen sürelerin işçinin aynı işverenin bir ya da değişik işyerlerinde daha sonra gerçekleşen hizmet süresine eklenmesi mümkün görülmemektedir. Somut olayda, 1986-1990 yılları arasında kalan çalışmalar, işçilik hakları ödenmek suretiyle tamamen tasfiye edilmiştir. İşçinin 1992 yılında yeniden aynı işverene ait işyerinde çalışmaya başlaması yeni bir hizmet akdi niteliğindedir. İşçilik hakları hesabında tasfiye edilen çalışmaların, bu yeni hizmet akdi çerçevesinde yeniden değerlendirmeye alınması doğru olmaz. 4857 sayılı Kanunun 54’üncü [...]
Yargı Kararıyla İşe İade Olunan İşçiye Önceden Ödenen İzin Ücretinin İşverence Yeniden Talebi
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 10 Haziran 2022 Sirküler No: 580 İşçinin dava sonucu işe başlatılması durumunda, önceki fesih ortadan kalkmış olmakla ve iş ilişkisi devam ettiğinde 4857 sayılı İş Kanunu’nun 59’uncu maddesi uyarınca izin ücreti istenemez. İşçinin işe başvurusuna rağmen yasal bir aylık işe başlatma süresi içinde işe alınmaması halinde ise işe başlatmama anı fesih tarihi olarak kabul edildiğinden, izin alacağı bu tarihte muaccel olur. Akdin feshi halinde kullanılmayan yıllık izin sürelerine ait ücret işçinin kendisine veya hak sahiplerine ödenir. Böylece, iş sözleşmesinin feshinde kullanılmayan yılılk ücretli izin hakkı izin alacağına dönüşür. Bu nedenle zaman [...]
Yıllık İzin Bakımından Çalışılmış Gibi Sayılan Haller Nelerdir?
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 10 Haziran 2022 Sirküler No: 579 Yıllık ücretli izin hakkının hesabında sayılı ve sınırlı olarak belirlenen çalışılmış gibi sayılan süreler şunlardır. - İşçinin uğradığı kaza veya tutulduğu hastalıktan ötürü “makul rapor süresi = ihbar öneli + 6 hafta süre” kadar olmak üzere işine gidemediği günler (Örneklendirmek gerekirse, 2 yıllık hizmeti olan bir işçinin ancak 12 haftalık istirahat süresi yıllık izne hak kazanmada çalışılmış gibi sayılacaktır; çünkü işçinin hizmeti 2 yıl olduğundan ihbar öneli 6 haftadır. 6 haftalık ilave ile 12 hafta bulunacaktır. İşçinin, örneğin, 15 haftalık rapor alması halinde 12 haftalık istirahat süresi yıllık izne hak kazanmada [...]
Yıllık Ücretli İzin Sürelerinin Hangi Kıstaslara Göre ve Ne Şekilde Belirlendiği
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 06 Haziran 2022 Sirküler No: 578 İşçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi, işçilerin yaşı ve hizmet süresi göz önünde bulundurularak “en az” süreler olarak dikkate alınmaktadır. Yaşına göre verilecek izinlerde, işyerindeki kıdemine göre hak kazandığı izin süresi örneğin 20 günden fazla ise, kıdemine göre hak ettiği tabiri caizse daha uzun olan iznin kullandırılması gerekir. Yaş hesabında, mahkeme kararıyla yaş düzeltilmesi yapılmışsa bu yaşın dikkate alınması icap eder. İşçinin izin süresi, işçinin izne çıktığı tarihe göre değil, iznini hak ettiği tarihteki hizmet süresine göre belirlenir. Yıllık ücretli izin günlerinin hesabında izin süresine [...]
Mevsimlik İşlerde Yıllık İzin Uygulamaları
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 06 Haziran 2022 Sirküler No: 577 Mevsimlik iş, yılın belirli dönemlerinde faaliyette bulunulan diğer dönemlerde faaliyetin tamamen durduğu işler olup; tarım işleri, tuğla imalatı, inşaat işleri gibi işler mevsimlik işler olarak görebiliriz. Kısaca yılın belirli bir mevsiminde yapılan işlerdir. 4857 sayılı Kanunda, niteliklerinden ötürü bir yıldan az süren mevsimlik veya kampanya işlerinde çalışanlara yıllık ücretli izinlere ilişkin hükümleri uygulanmaz denilerek (aslında bu düzenleme nisbi emredici düzenleme olup, işçi lehine iş veya toplu iş sözleşmesi ile yıllık ücretli izin hükümlerinin uygulanabileceği düzenlenebilir), Yıllık Ücretli İzin Yönetmeliği’nin “mevsimlik veya kampanya işlerinde yıllık ücretli [...]
Birden Fazla İstirahat Raporunun Çakışması Durumunda Hangi Rapora Göre İşlem Yapılır?
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 30 Mayıs 2022 Sirküler No: 576 Sigortalının herhangi bir sigorta kolundan verilen istirahati devam ederken, rahatsızlığı sebebiyle bu defa aynı veya başka bir hekime başvurmak suretiyle yeniden aldığı istirahatin, ilk aldığı istirahat süresi ile çakışması halinde ilk istirahat süresi sona ermese dahi ikinci istirahat verilebileceğinden sigortalının birinci istirahati, ikinci istirahatin başlangıç tarihinden bir gün önce bitmiş kabul edilecektir. Kadın sigortalıya, analık sigorta kolundan istirahatin başladığı tarihten, doğuma 3 hafta kalıncaya kadar çalışabileceğine dair rapor verilerek çalıştığı dönemde, başvurduğu sağlık hizmet sunucusu hekimi tarafından, hastalık ya da iş kazası veya meslek hastalığı [...]
İkale Tazminatının Primlendirilmesi Mümkün mü?
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 30 Mayıs 2022 Sirküler No: 575 İkale sözleşmesi bozma ya da fesih sözleşmesi olarak değerlendirilmekte ve “Sözleşmeyi ortadan kaldırma sözleşmesi” veya “Taraflar arasındaki mevcut bir borç ilişkisinin, kısmen veya tamamen ortadan kaldırılması amacıyla yapılan sözleşme” şeklinde tanımlanabilmektedir. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 80 inci maddesinin birinci fıkrasında (b) bendinde sayma yolu ile bir kısım ödemelerin prime esas kazanca tabi tutulmayacağı düzenlenmiş, (c) bendinde ise bu istisnalar dışında her ne adla yapılırsa yapılsın tüm ödemelerin ve ayni yardım yerine geçmek üzere yapılan nakdi ödemelerin prime esas kazanca tabi [...]
Tek İhaleyle Birden Fazla SGK Müdürlüğü Görev Alanına Giren Bir İşin Yapılması Hâlinde Tescil İşlemi Hangi Ünitede Yapılmalıdır?
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 30 Mayıs 2022 Sirküler No: 574 Tek ihale ile birden fazla SGK Müdürlüğünün görev alanına giren bir işin yapılması hâlinde, istihkaklarının bir ödenmesi ve teminatlarının tek olması şartıyla, işe ilk başlanılan yeri çevresine alan SGK Müdürlüğünce tek işyeri sicil numarası verilebilecektir. Aynı anda birden fazla SGK Müdürlüğünün görev alanlarında işe başlanılması halinde, hangi SGK Müdürlüğünden tek işyeri sicil numarası alınacağı işverenin talebine göre belirlenecek, işverence, ilgisi bulunan diğer SGK Müdürlüklerine yazılı olarak bilgi verilecektir. Örnek Olay: (X) kamu kurumuna ait olan ve söz konusu kamu kurumunun 81 ayrı ilde bulunan birimlerinin [...]
Ulusal Meslek Standartlarına Yenileri Eklendi
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 26 Mayıs 2022 Sirküler No: 573 Mesleki Yeterlilik Kurumu yayımladığı 2022-9/10 sayılı Tebliğlerle ulusal meslek standartlarına 13 adet yeni meslek standardı ekledi. Söz konusu Tebliğler, 23 Mayıs 2022-31844 tarih ve mükerrer sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanmıştır. Yayımlanan Meslek Standartları: Tehlikesiz Atık Toplayıcısı (Seviye 3) Ulusal Meslek Standardı Atık Ayırma İşçisi (Seviye 3) Ulusal Meslek Standardı Tehlikeli Atık Toplayıcısı (Seviye 3) Ulusal Meslek Standardı Atık Madeni Yağ Rafinasyon Elemanı (Seviye 4) Ulusal Meslek Standardı Yatırım Destekleri Danışmanı (Seviye 6) Ulusal Meslek Standardı Blok Zinciri Programcısı (Seviye 5) Ulusal Meslek Standardı Dijital Dönüşüm [...]
Özel Öğretim Kurumlarında Çalışanlar İş Güvencesinden ve İhbar Tazminatından Yararlanamaz
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 26 Mayıs 2022 Sirküler No: 572 Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 20.01.2021 tarihli (E:2020/3617, K:2021/1754) kararında; “Yargıtay İçtihatları Birleştirme Genel Kurulu'nun 23.02.2018 tarih, 2017/1 esas ve 2018/2 karar sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında "5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu kapsamında çalışanların iş sözleşmelerinin üst üste yenilense dahi bu yenilenmenin yasadan kaynaklandığı ve sözleşmenin belirli süreli iş sözleşmesi olma özelliğini koruduğu, belirli süreli iş sözleşmesi ile çalışanların iş güvencesi hükümlerinden yararlanamayacaklarına" karar verilmiştir. Somut uyuşmazlıkta, müteveffa ...'nun davalıya ait motorlu taşıt sürücü kursunda direksiyon eğitmeni usta öğretici olarak çalıştığı hususu taraf iddiaları, tanık anlatımları [...]
Sosyal Güvenlik Sözleşmeleri Uygulamalarında Görülen Aksaklıklarla İlgili Genel Yazı Yayımlandı
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 26 Mayıs 2022 Sirküler No: 571 SGK Başkanlığı Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü 29.04.2022 tarihli 44908788 sayılı Genel Yazısı ile; Ülkemizin akdettiği sosyal güvenlik sözleşmelerine göre; malullük, yaşlılık ve ölüm aylığı talebinde bulunan sigortalılar hakkında tahsis işlemleri yapılırken, aylığa iştirak edilebilmesi için gerekli olan asgari sigortalılık süresinin mevcut olması gerektiği halde; söz konusu süreye haiz olmayan sigortalıların tahsis taleplerine ilişkin sözleşme kapsamında işlem yapıldığı ve gerek hizmet bildirimleri, gerekse aylık taleplerinde akit ülke sigorta kurumuna işlem sonucu hakkında bilgi verilmesi gerekirken, sonucun bildirilmediği tespit edildiğinden bahsedilerek sözleşme hükümlerine göre yapılacak işlemlerle ilgili [...]
Toplum Yararına Program Kapsamında Çalışanlar Tazminat Hakkından Yararlanamazlar
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 26 Mayıs 2022 Sirküler No: 570 Resmi Gazete’nin 21 Mayıs 2022 tarihli 31842 sayılı nüshasında yayımlanan Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 08.03.2022 tarihli (2022/2226 Esas, 2022/2943 Karar) Yargıtay İlamında; taraflar arasındaki iş sözleşmesinin belirli süreli iş sözleşmesi olduğu, sözleşmenin Toplum Yararına Programdan yararlanma süresinin sona ermesi ile sona erdiği anlaşılmakta olup, davacı işçinin kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanamayacağı hükme bağlanmıştır. Karar İçin Tıklayınız.
İşe İade Davasının Esası İncelenmeden Reddedilmesi Mahkeme Hakkının İhlali Kabul Edildi
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 26 Mayıs 2022 Sirküler No: 569 17 Mayıs 2022 tarihli 31838 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan Anayasa Mahkemesi’nin 02.03.2022 tarihli ve 2018/20321 başvuru numaralı Kararında; derece mahkemelerinin başvurucunun geçerli feshin koşullarının oluşup oluşmadığını tartışmadığı başka bir ifadeyle yargısal fonksiyonun esasını oluşturan uyuşmazlığın içinde yer alan maddi ve hukuki sorunların bütünüyle ele alınması ve karar bağlanması işlevini yerine getirmediği ve dolayısıyla mahkeme hakkının ihlal edildiği sonucuna ulaşıldığı, bu ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmak üzere Ankara 2. İş Mahkemesine gönderilmesine oybirliğiyle karar verilmiştir. Karar İçin Tıklayınız.
Asgari İşçilik Oranının Denetlenmesi Mümkün mü?
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 20 Mayıs 2022 Sirküler No: 568 Yargıtay Onuncu Hukuk Dairesinin (Esas: 2020/6848, Karar: 2021/7873, Tarih: 08.06.2021) kararında; “ Kuruma, yeterli işçilik bildirilmiş olup olmadığının araştırılmasında dikkate alınacak asgari işçilik oranlarının saptanması amacıyla oluşturulan Asgari İşçilik Tespit Komisyonu tarafından belirlenmiş olan asgari işçilik değerleri, malzeme, işçilik, kar ve işin yürütülmesinde etken diğer unsurların, konuya ilişkin düzenlemeler ışığındaki hesaplamaya dayalı olarak belirli orandaki ifadesi olup; Kurum tarafından uygulanan işçilik oranının ihale konusu işin sıralanan unsurları yönünden uygunluk göstermediğinin ileri sürülmesi olanağı da bulunduğundan, böylesi durumlarda, ihaleye ilişkin tüm belgeler getirtilerek, istihkakı oluşturan kalemler, [...]