Ücret ödeme gününden önce işçilerin avans talepleri işveren tarafından dikkate alınabilir mi?
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 13 Kasım 2023 Sirküler No: 909 Öncelikle “avans ödemesi” kavramını açıklamakta yarar bulunmaktadır. Avans ödemesi, işçinin hak etmiş olduğu veya hak kazanacağı ücret alacağının bir kısmının veya tamamının bireysel iş sözleşmesinde veya toplu iş sözleşmesinde belirtilen ödeme gününden önce ödenmesini içermektedir. “Avans” ibaresi 4857 sayılı Kanunda iki yerde geçmektedir. Bunlar, “ücret hesap pusulası” başlıklı 37’nci maddesine göre, ücret hesap pusulasında avans mahsubunun gösterilmesinin gerektiği; Kanunun 57’nci maddesinde ise işveren, yıllık ücretli iznini kullanan her işçiye, yıllık izin dönemine ilişkin ücretini ilgili işçinin izine başlamasından önce peşin olarak ödemek veya avans olarak [...]
Asıl işverenlerin alt işverene iş vermeleri halinde alt işveren işçi ücretlerinin, asıl işveren tarafından yerine getirilmesi gereken yükümlülükler nelerdir?
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 13 Kasım 2023 Sirküler No: 908 Asıl işverenler, alt işverene iş vermeleri hâlinde, bunların işçilerinin ücretlerinin ödenip ödenmediğini işçinin başvurusu üzerine veya aylık olarak resen kontrol etmekle ve varsa ödenmeyen ücretleri hak edişlerinden keserek işçilerin banka hesabına yatırmakla yükümlüdür. 6552 sayılı Kanundan önce yani 11.09.2014 öncesi uygulamada; yalnızca kamu makamları belirli işlerde (bina, köprü, hat ve yol inşası gibi yapım ve onarım işleri) müteahhitlerin yanında çalışan işçilerin ücret alacağının ödenmesi bakımından kontrol ve yalnızca işçinin ücretinin ödenmediği yönündeki başvurusu üzerine de hak edişten kesinti yaparak ödeme yapmak ile yükümlü idi. 6552 [...]
Kıdem Tazminatı Sigorta Ettirilir mi?
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 06 Kasım 2023 Sirküler No: 907 Mülga 1475 sayılı İş Kanunu’nun yürürlükte bulunan 14’üncü maddesine göre; kıdem tazminatından doğan sorumluluğu işveren şahıslara veya sigorta şirketlerine sigorta ettiremez. Bu hükmün iptali için Anayasa Mahkemesi’ne gidilmiş olup, davada uygulanma yeri bulunmayan bir kanun hükmünün iptali için mahkemece, “Anayasa Mahkemesine başvurulmasına Anayasa'nın 151’inci maddesinin birinci fıkrasının öngördüğü kural elvermez” gerekçesiyle, Mahkemenin elindeki davada uygulama yeri olmadığından itirazın Mahkemenin yetkisizliği nedeniyle reddedilmiştir. Söz konusu Anayasa Mahkemesi kararı aşağıda belirtilmiştir: Anayasa Mahkemesi Kararı Esas Sayısı : 1977/99 Karar Sayısı : 1977/116 Karar Günü [...]
Elektrik ve Doğalgaz Giderleri Kıdem Tazminatı Hesabında Dikkate Alınabilir mi?
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 06 Kasım 2023 Sirküler No: 906 Mülga 1475 sayılı İş Kanunu’nun yürürlükte bulunan 14’üncü maddesine göre; kıdem tazminatına esas olacak ücretin hesabında esas ücrete ilaveten işçiye sağlanmış olan para ve para ile ölçülmesi mümkün akdi ve kanundan doğan menfaatler de göz önünde tutulmaktadır. Bu çerçevede, kira, elektrik, su, doğalgaz giderleri işveren tarafından sağlanıyorsa bu ödemeler işçiye bir menfaat sağlamakta, bu menfaat sürekli verilmekte, bu menfaat para ile ölçülmekte, bu menfaat iş veya toplu iş sözleşmesinden kaynaklanmaktadır. Dolayısıyla, söz konusu unsurlar kıdem tazminatına esas matraha ilave edilmelidir. Kıdem tazminatı hesaplaması yapılırken; tahsis [...]
İşyerine Kayyum Atanması Kıdem Tazminatını Gerektirir mi?
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 06 Kasım 2023 Sirküler No: 905 Kıdem tazminatına hak kazanma koşulları mülga 1475 sayılı İş Kanunu’nun yürürlükte bulunan 14’üncü maddesinde tek tek belirtilmiştir. Söz konusu maddede işyerine kayyum atanması hususu kıdem tazminatını doğuran bir neden değildir. İşyerine kayyum atanması; işyerinin kapatılması veya faaliyetinin durdurulması anlamına gelmediğinden, kıdem tazminatı talep edilemez.
Hastalık Halinde Kıdem Tazminatı Hesabı Nasıl Yapılmalıdır?
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 06 Kasım 2023 Sirküler No: 904 Hastalık Halinde Kıdem Tazminatı Hesabı Nasıl Yapılmalıdır? Kıdem tazminatı hesabında esas olarak iş sözleşmesinin devam ettiği süreler geçerli olup, iş sözleşmesinin askıda olduğu dönem kıdeme dâhil edilmez. İşçinin raporlu olduğu dönemde iş akdi askıda kabul edilmektedir. Raporlu olunan sürede yapılan fesih işlemi raporun bitiminde hüküm ve sonuç doğuracağından, raporlu olduğu süre içinde yürürlüğe giren bir sözleşme zammı varsa, işçi bundan yararlanır. Hastalık halinde, kısa süreli rapor dönemi kıdem tazminatında dikkate alındığı halde, bu süre makul süreyi aştığı takdirde sözleşme askıya alınmış sayılacağından kıdeme dâhil edilmez. Burada [...]
Yoga Eğitmeni Ulusal Meslek Standardı Yayımlandı
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 06 Kasım 2023 Sirküler No: 903 Resmi Gazete’nin 05 Kasım 2023 tarihli 32360 sayılı nüshasında yayımlanan 2023/22 sayılı Ulusal Meslek Standartlarına Dair Tebliğ ile Yoga Eğitmeni (Seviye 5) Ulusal Meslek Standardının yayımlandığı belirtilmiştir. Ek: Meslek Standardı (10 sayfa) 2023- Yoga Eğitmeni (Seviye5) Ulusal Meslek Standardı
Sanatçı, Düşünür ve Yazarların Sigortalılığı Ne Olmalıdır?
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 23 Ekim 2023 Sirküler No: 902 Bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılan; Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından belirlenen ve aşağıdaki tabloda uğraşı alanı ve çalışanları gösterir listede film, tiyatro, sahne, gösteri, ses ve saz sanatçıları ile müzik, resim, heykel, dekoratif ve benzeri diğer uğraşları içine alan bütün güzel sanat kollarında çalışanlar ile düşünürler ve yazarlar 4/a (SSK) kapsamında sigortalı sayılmaktadır. 1- Sinema Sanatçıları ve Çalışanları: -Yapımcı -Yönetmen -Yönetmen Yardımcısı -Oyuncu -Yardımcı oyuncu (figüran) -Görüntü Yönetmeni Yardımcısı -Kamera Teknik Ekibi -Işıklandırma Yönetmeni -Işıklandırma Yönetmeni Yardımcısı -Işıklandırma Ekibi -Set Teknisyenleri [...]
Kamu İdareleri ve İşverenler Hakedişlerden İşçi Ücretini Kesebilir mi?
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 23 Ekim 2023 Sirküler No: 901 4857 sayılı İş Kanunu’nun “kamu makamlarının ve asıl işverenlerin hakedişlerinden ücreti kesme yükümlülüğü” başlıklı 36’ncı maddesi hükmüne göre; “ Genel ve katma bütçeli dairelerle mahalli idareler veya kamu iktisadi teşebbüsleri yahut özel kanuna veya özel kanunla verilmiş yetkiye dayanılarak kurulan banka ve kuruluşlar; asıl işverenler müteahhide verdikleri her türlü bina, köprü, hat ve yol inşası gibi yapım ve onarım işlerinde çalışan işçilerden müteahhit veya taşeronlarca ücretleri ödenmeyenlerin bulunup bulunmadığının kontrolü, ya da ücreti ödenmeyen işçinin başvurusu üzerine, ücretleri ödenmeyen varsa müteahhitten veya taşeronlardan istenecek bordrolara [...]
İşçinin Askerlik Sonrası Eski İşine Dönmesi Mümkün mü?
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 23 Ekim 2023 Sirküler No: 900 4857 sayılı iş Kanunu’nun “askerlik ve kanundan doğan çalışma” başlıklı 31’inci maddesinde yapılan düzenlemeye göre; herhangi bir askeri ödev dolayısıyla işinden ayrılan işçiler bu ödevin sona ermesinden başlayarak 2 ay içinde işe girmek istedikleri takdirde işverenin bunları eski işleri veya benzeri işlerde boş yer varsa derhal, yoksa boşalacak ilk işe başka isteklilere tercih ederek, o andaki şartlarla işe almak zorunda olduğu, aranan şartlar bulunduğu halde işverenin iş sözleşmesi yapma yükümlülüğünü yerine getirmezse, işe alınma isteğinde bulunan eski işçiye 3 aylık ücret tutarında tazminat ödeyeceği hüküm [...]
İşverenlerin (İsteklilerin) İhale Yoluyla Aldıkları İşlerde Sözleşme İmzalama Aşamasında İhale Tarihi İtibariyle Kesinleşmiş Prim Borcu Olmadığı Kabul Edilen Haller Nelerdir?
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 23 Ekim 2023 Sirküler No: 899 İşverenlerin (isteklilerin) ihale yoluyla aldıkları işlerde sözleşme imzalama aşamasında ihale tarihi itibariyle kesinleşmiş prim borcu olmadığı kabul edilen haller şunlardır: Türkiye genelindeki borç asıl ve fer’ileri toplamı dikkate alınmak kaydıyla, isteklilerin aşağıda sayılan durumlarda kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olmadığı kabul edilecektir. 1) İlgili kanunlara göre tecil ve taksitlendirilerek ya da özel kanunlara göre yeniden yapılandırılarak ödeme planına bağlanan ve anılan kanunlar gereğince tecil ve taksitlendirmeye ya da yapılandırmaya ilişkin taksit ve/veya cari aya ilişkin ödeme yükümlükleri yerine getirilmiş olması kaydıyla, tecil ve taksitlendirmeye ya [...]
İşverenlerin (İsteklilerin) İhale Yoluyla Aldıkları İşlerde Sözleşme İmzalama Aşamasında İhale Tarihi İtibariyle Kesinleşmiş Prim Borcu Olduğu Kabul Edilen Haller Nelerdir?
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 23 Ekim 2023 Sirküler No: 898 İşverenlerin (isteklilerin) ihale yoluyla aldıkları işlerde sözleşme imzalama aşamasında ihale tarihi itibariyle kesinleşmiş prim borcu olduğu kabul edilen haller şunlardır: Türkiye genelindeki borç asıl ve fer’ileri toplamı dikkate alınmak kaydıyla, isteklilerin aşağıda sayılan durumlarda kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olduğu kabul edilecektir. a) 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında (4a-SSK) sigortalı çalıştıran tüzel kişiliği haiz işveren olması halinde; 1) Gerek kendilerine ait işyerlerinin, gerek devir aldıkları işyerlerinin, gerekse kendi işyerleriyle birleşen veya kendi işyerlerine katılan [...]
SGK, Güncel SUT’u Yayımladı
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 21 Ekim 2023 Sirküler No: 897 Sağlık Uygulama Tebliğinde yapılan son değişikliği içeren SUT, SGK web sayfasında yayımlandı. Eki: Güncel SUT tıklayınız.
Sağlık Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapıldı
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 19 Ekim 2023 Sirküler No: 896 Resmi Gazete'nin 19 Ekim 2023 tarihli nüshasında, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından Sağlık Uygulama Tebliğinde (SUT) değişikliğe gidilmiştir. Ayrıntılar İçin Resmi Gazete Tıklayınız
SGK Geriye Dönük Teşviklerde Kanuni Faiz Konusunda Genel Yazı Çıkardı
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 16 ekim 2023 Sirküler No: 895 13 Ekim 2023 tarihli SGK Genel Yazısında, 5510 sayılı Kanunun Ek 17. Maddesi kapsamında 2018 yılı Mart ayı ve öncesi teşvikler için kanuni faiz uygulaması ile ilgili yeni oluşan tereddütleri kaldırdı. Detaylı bilgi için lütfen Genel Yazıyı inceleyiniz. genel yazı
SGK Denetimine Engel Olma Halinde İdari Para Cezası Uygulanır mı?
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 14 Ekim 2023 Sirküler No: 894 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 102’nci maddesinde yapılan düzenlemede; SGK denetim elemanlarına 5510 sayılı Kanunun uygulanmasından doğan inceleme ve soruşturma görevlerini yerine getirmeleri sırasında işverenler, sigortalılar, işyeri sahipleri ve bu işle ilgili diğer kişiler görevlerini yapmasına engel olamayacakları; engel olanlar hakkında eylemleri başka bir suç oluştursa dahi, asgari ücretin 5 katı tutarında ve görevlerini yapmasını engellemek amacıyla cebir ve tehdit kullanan işverenler, sigortalılar, işyeri sahipleri ve bu işle ilgili diğer kişiler hakkında asgari ücretin 10 katı tutarında idari para cezası uygulanacağı [...]
Mümeyyiz Küçüklere ve Sınırlı Ehliyetsizlere Ait İşyeri Tescili Mümkün mü?
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 14 Ekim 2023 Sirküler No: 893 Sosyal Güvenlik Kurumu uygulamalarına göre; İşverenin 18 yaşından küçük olması halinde, işyeri bildirgesinin işverene ait bölümlerinin “18 yaşından küçük kimseye velayeten velisinin adı” ibaresi ile doldurularak imzalanmasını müteakip, veli işveren vekili sayılarak işyeri tescil edilir. Söz konusu durumda kendisine veli atanan kişi (çocuk) işveren sayılır. İşverenin, Medeni Kanuna göre sınırlı ehliyetsiz olması nedeniyle kendisine vasi atanması halinde, işyeri bildirgesinin işverene ait bölümlerinin “sınırlı ehliyetsiz kimseye vesayeten vasisinin adı” ibaresi ile doldurularak imzalanmasını müteakip, vasi işveren vekili sayılarak işyeri tescil edilir. Söz konusu durumda kendisine vasi [...]
Yurtdışında İstirahat Raporu Alan Sigortalıların İş Göremezlik İşlemleri Ödeneği Ödeme İşlemleri Ne Şekilde Yürütülmelidir?
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 14 Ekim 2023 Sirküler No: 892 Ülkemizin taraf olduğu sosyal güvenlik sözleşmeleri hükümleri çerçevesinde akit ülke sigorta kurumu mevzuatına göre düzenlenen ve sözleşmenin uygulanmasına ilişkin formlarla/belgelerle Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilen istirahat raporları aynen kabul edilir. Sigortalıların ülkemiz ile sosyal güvenlik sözleşmesi bulunmayan ülkelerdeki tedavileri sonucu verilen istirahat raporlarının ilgili ülke mevzuatına uygun olduğunun ülkemiz dış temsilciliklerince onanması hâlinde, yetkilendirilen hekim ve sağlık kurullarının ayrıca onayı aranmaz. Örneğin; sigortalı, otuz ikinci haftasında Türkiye’de hekime çıkarak doğum öncesi istirahatine ayrılmış ve daha sonra sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan bir ülkede doğum yapmıştır. Söz konusu [...]
Farklı Sigortalılık Halinde Aynı Anda Çalışması Olanların Gün Sayısı Nasıl Tespit Edilir?
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 14 Ekim 2023 Sirküler No: 891 Bilindiği üzere, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 3’üncü maddesinde “ay” ücretleri, her ayın 15’inde ödenen 4’üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri kapsamındaki sigortalılar için, ayın 15’inden ertesi ayın 15’ine kadar geçen, diğer sigortalılar için ise ayın 1’i ila sonu arasında geçen ve 30 gün olarak değerlendirilen süre olarak tanımlanmış ve bu şekilde dikkate alınmaktadır. Tam çalışılan aylarda ayın 28, 29, 30 ve 31 gün olup olmadığına bakılmaksızın gün sayısı 30 gün olarak dikkate alınmaktadır. Sigortalıların ay içinde işe girmeleri [...]
Mavi Kart Sahipleri İçin Sigortalı İşlemleri Nasıl Yapılmalıdır?
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 14 Ekim 2023 Sirküler No: 890 Bilindiği üzere; 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun “Türk vatandaşlığından çıkmanın geçerliliği ve sonuçları” başlıklı 27’nci maddesinin (1) numaralı fıkrasına göre; “Çıkma belgesinin ilgiliye imza karşılığı teslimi ile Türk vatandaşlığı kaybedilir. Türk vatandaşlığını kaybeden kişilerin nüfus aile kütüklerindeki kayıtları kapatılır ve kayıp tarihinden itibaren yabancı muamelesine tabi tutulurlar.” “Çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybeden kişilere tanınan haklar” başlıklı 28’inci maddesinin (1), (2), (3) ve (6) numaralı fıkralarına göre; “ (1) Doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler ve üçüncü dereceye [...]