İşverenlerin Zorunlu Çalıştırma Yükümlülükleri Nelerdir?
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 11 Aralık 2023 Sirküler No: 929 Özel sektör işverenleri; 50 veya daha fazla işçi çalıştırdıkları işyerlerinde %3 engelli işçiyi; 51 veya daha fazla işçi çalıştırdıkları tarım-orman işyerlerinde %3 engelli işçiyi; Meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştırmakla yükümlüdürler. Zorunlu çalıştırılacak engelli işçi sayısının tespitinde belirli veya belirsiz süreli iş sözleşmesine göre çalıştırılan tüm işçiler esas alınır. Kısmi süreli iş sözleşmesine göre çalışanlar çalışma süreleri dikkate alınarak tam süreli çalışmaya dönüştürülür ve işyerindeki tam süreli çalışan işçi sayısına ilave edilir. İşyerinde kısmi süreli olarak çalıştırılan engelli işçi bulunması halinde bunlar da [...]
4857 sayılı Kanunda Çalışma Süreleri Nasıl Uygulanmalıdır?
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 11 Aralık 2023 Sirküler No: 928 Çalışma süresi, işçinin çalıştırıldığı işte geçirdiği süre olup, bu süreye 4857 sayılı Kanunun 66’ncı maddesinin birinci fıkrasında yazılı süreler de dâhil olup, ara dinlenmeleri dâhil değildir. Çalışma süresi, 24 saat içinde kesintisiz 12 saat dinlenme süresi dikkate alınarak düzenlenmelidir. Genel bakımdan çalışma süresi haftada en çok 45 saattir. Aksi kararlaştırılmamışsa bu süre, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine eşit ölçüde bölünerek uygulanır. Haftanın iş günlerinden birinde kısmen çalışılan işyerlerinde, bu süre haftalık çalışma süresinden düşüldükten sonra, çalışılan sürenin çalışılan gün sayısına bölünmesi suretiyle günlük çalışma süreleri belirlenir. [...]
İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimleri Kimler Tarafında Verilir?
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 11 Aralık 2023 Sirküler No: 927 Çalışanların İş Sağlığı Ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul Ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin “eğitimi verebilecek kişi ve kuruluşlar” başlıklı 13’üncü maddesinde yapılan düzenlemeye göre çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimleri aşağıda belirtilen kişiler ve kurumlar tarafından eğiticilerin uzmanlık alanının Yönetmelik Ekinde yer alan Ek-1’deki konulara uygun olması kaydıyla verilir. İşyerinde sağlık ve güvenlik hizmetini yürüten iş güvenliği uzmanları ile işyeri hekimleri. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Eğitim ve Araştırma Merkezi. Üniversiteler ile kamu kurum ve kuruluşlarının eğitim birimleri. Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları.* İşçi, işveren ve kamu görevlileri [...]
5510 Sayılı Kanun Kapsamından Çıkarılmış İşyerinden Prim Beyannamesi Verilebilir mi?
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 04 Aralık 2023 Sirküler No: 926 En son aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar prim ve hizmet beyannamesinin verilmiş olduğu tarihten itibaren üzerinden 2 yıl geçmiş olan işyerine ait işyeri dosyaları sistem tarafından otomatik olarak en son bildirim yapılan ay sonu itibariyle 5510 sayılı Kanun kapsamından çıkarılmaktadır. 5510 sayılı Kanun kapsamdan çıkışı yapılmış ancak henüz ize ayrılmamış olan işyerlerinden aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar prim ve hizmet beyannamesinin verilmek istenilmesi durumunda “ işyeri dosyanız kanun kapsamından çıkmış olması nedeniyle giriş yapılamaz. Bağlı bulunduğunuz sosyal güvenlik merkezine müracaat ediniz” uyarısı verilerek işverenlerin işyeri [...]
İşyeri Dosyaları Ne Şekilde İşlemden Kaldırılabilir?
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 04 Aralık 2023 Sirküler No: 925 Bilindiği üzere işyeri dosyalarının 5510 sayılı Kanun kapsamından çıkarılması ve iz işlemlerinin zamanında yapılmaması, SGK Müdürlüklerinde gerçekte ne kadar faal, ne kadar gayri faal işyeri dosyasının bulunduğunun bilinmesini engellendiği gibi borçlarının bulunmadığı hususunda talepte bulunan işverenlerle ilgili olarak yapılan sorgulamaların gecikmeli sonuçlandırılması, faal durumda bulunan ve ödeme yükümlülüklerini yerine getirmeyen işverenlerin borçlarının zamanında takip edilememesi gibi olumsuzluklara yol açabilmektedir. Bu doğrultuda belirtilen bu olumsuz durumların ortaya çıkmasının önlenmesi için işyeri dosyalarının kanun kapsamından çıkarılması, ize ayrılması ve imha işlemlerinin zamanında yapılması önem arz etmektedir. Sosyal [...]
Sigortalı Çalıştığı İşyerinde Kendi Kendini SGK’ ya Bildirebilir mi?
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 04 Aralık 2023 Sirküler No: 924 SGK mevzuatına göre; 4a (SSK) kapsamındaki sigortalılar, çalışmaya başladıklarını, çalışmaya başladıkları tarihten itibaren en geç 1 ay içinde, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nin ekinde örneği yer alan Ek-3’te bulunan sigortalı bildirim belgesi ile doğrudan veya internet ya da benzeri ortamda Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirirler. Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından, sigortalının ilgili işveren tarafından bildirilmediğinin ya da bildirildiği hâlde sigortalı bildirimi arasında farklılık bulunduğunun tespiti hâlinde, durum, taahhütlü bir yazıyla sigortalıya, gerekirse işverene bildirilir. Yapılan bildirimlerin sonucunda farklılık giderilemezse, kontrol ve denetim sonucuna göre işlem yapılır. Sigortalının kendini [...]
Depremlerden Etkilenen Yerlerde SGK Açısından Mücbir Sebep Hali 30/11/2023’den 30/04/2024’e Uzatıldı
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 30 Kasım 2023 Sirküler No: 923 SGK tarafından yapılan 30.11.2023 tarihli “Kahramanmaraş’ta Meydana Gelen Depremlerden Etkilenen Bazı Yerler İçin Mücbir Sebep Halinin Uzatılmasına İlişkin Duyuru” aşağıda yer almaktadır. Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş ve Malatya illeri ile Gaziantep ili İslâhiye ve Nurdağı ilçelerinde 30/11/2023 günü sonu itibarıyla sona erecek olan mücbir sebep hali 30/04/2024 tarihine kadar uzatılmıştır. Belirtilen illerde yaşanan deprem felaketi nedeniyle 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri kapsamında sigortalı çalıştıran işyerleri, 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılar ile diğer [...]
SGK, Güncel Konularla İlgili 3 Adet Genel Yazı Yayımladı
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 28 Kasım 2023 Sirküler No: 922 Ekte yer alan SGK Genel Yazılarında, emeklilere ödenecek ikramiye, tecil faizi, banka teminat mektubu konularında bilgilendirme yaptı. Genel Yazı içeriği için tıklayınız. banka teminat mektubu emeklilere ödenecek ikramiye tecil faizi ve gecikme zammı
İşverenin İşçisiyle Güven İlişkisinin Bozulmasına Bağlı Fesih Özel Hayata Saygı Hakkı İhlali Sayıldı
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 28 Kasım 2023 Sirküler No: 921 Resmi Gazete’nin 28 Kasım 2023 tarihli 32383 sayılı nüshasında yayımlanan Anayasa Mahkemesinin 06.09.2023 tarihli 2019/13732 sayılı bireysel başvuru kararında; - Başvurucunun terör örgütü ile irtibat veya iltisak içinde olduğu ve dolayısıyla güven ilişkisinin bozulduğu gerekçesiyle iş sözleşmesinin sonlandırıldığı, - İşçi tarafından sadakat yükümlülüğünün ihlal edildiği, dolayısıyla işçi ve işveren arasındaki güven ilişkisinin bozulduğu gerekçesine dayanılarak alınacak tedbirler bakımından basit bir şüphenin yeterli olmayacağı, bu durumun SOMUT OLGULARLA desteklenmesi gerektiği, gerek işveren gerekse yargı organları tarafından açıklanan nedenlerin işveren ile işçi arasındaki güven ilişkisinin zedelendiğini ortaya [...]
Özel İstihdam Bürosu-Geçici İş İlişkisi
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 24 Kasım 2023 Sirküler No: 920 Özel istihdam bürosu ve özel istihdam bürosu gibi hareket eden gerçek ve tüzel kişiler ile hizmet verdikleri gerçek ve tüzel kişiler arasında kurulan geçici iş ilişkisinin 4857 sayılı İş Kanunu ile 4904 sayılı Kanunda yer alan düzenlemelere uygun kurulmaması halinde özel istihdam bürosu ve özel istihdam bürosu gibi hareket eden gerçek ve tüzel kişiler tarafından bildirimi yapılan sigortalıların bunlardan hizmet alan gerçek ve tüzel kişilerin sigortalısı olarak sayılması gerekmektedir. Bu nedenle 4857 sayılı İş Kanunu ile 4904 sayılı Kanunda yer alan düzenlemelere uygun geçici iş [...]
SGK, Yabancı Uyruklu Sigortalıların Meslek Kodu ve PEK Tutarlarına Dikkat Çekti
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 21 Kasım 2023 Sirküler No: 919 SGK Başkanlığı Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan 16.11.2023 tarihli 84374603 sayılı Genel Yazısında; “ Yabancı çalışanların izin belgelerinin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından elektronik ortamda alınıp sorgulanmasının sağlandığı (başvuru sekli, başvuru türü, yabancı T.C. kimlik numarası, il, ad soyadı, baba adı, görevi, izin başlangıç ve bitiş tarihi, işveren unvanı ve işyeri numarası, ücret ve iletişim bilgileri) ve il müdürlüklerince kullanılmaya başlanıldığından, Sosyal Güvenlik Kurumu İl Müdürlükleri /Hizmet Merkezleri tarafından ilgili veri paylaşım sisteminden bilgileri aylık bazda kontrol ederek izin bitiş tarihine kadar bildirimlerin çalışma [...]
SGK, 07 Eksik Gün Nedeni İle İlgili Duyuru Yayımladı
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 20 Kasım 2023 Sirküler No: 918 SGK 20.11.2023 tarihli yayımladığı Duyuru ile, eksik gün nedeni 07 Puantaj Kayıtlarının 0 gün ve kazanç olduğu aylarda seçilemeyeceğini belirtti. Ayrıntılı bilgi için Duyuru metnini inceleyiniz. SGK Duyuru (1)
24 Saat Çalışanlarla İlgili Yargı Kararları
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 20 Kasım 2023 Sirküler No: 917 Yargıtay 9. Hukuk Dairesi kararında (T.11.03.2021, E.2021/1781, K.2021/6018); işçinin uyku ihtiyacını dinlenme süresi içinde gideremediğinin anlaşılması hâlinde yerleşik Yargıtay uygulamalarına uygun ve ölçülü olan işçinin uyku ihtiyacını gideremediği 24 saat esaslı çalışmada yemek ve sair ihtiyaçları nedeniyle 4 saat ara dinlenme yaptığının kabul edilmesi gerektiğine hükmedilmiştir. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi kararında (T.03.05.2018, E.2017/6910, K.2018/9727); Somut uyuşmazlıkta, hafta tatili ücreti bakımından, 24 saat çalışma 24 saat dinlenme esasında yürütülen çalışma sistemine göre yerinde bir şekilde hafta tatili ücreti kabul edilmemiş olmakla birlikte, hükümde hafta tatili ücreti [...]
Özel Güvenlik Görevlilerinin Sertifikasının Yenilenmemesinin Kıdem Ve İhbar Tazminatına Etkisi
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 20 Kasım 2023 Sirküler No: 916 Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 13.09.2019 tarihli kararında (Esas: 2016/6132, Karar: 2019/15795) özetle; Güvenlik şirketi olan davalı işyerinde özel güvenlik görevlisi olarak çalışan davacının 5 (beş) yılda bir yenilenmesi gereken sertifikasını süresinin dolmasına rağmen yenilemesi için yapması gereken işlemleri zamanında yapmadığı, fesih tarihi itibariyle de önceki güvenlik sertifikasının süresinin dolmasına rağmen yenisini almadığı, bu hususu düzenleyen ilgili mevzuat gereği güvenlik sertifika süresi dolan özel güvenlik görevlisinin yenisini almadığı sürece özel güvenlik görevlisi olarak çalıştırılmaya devam edilmesine yasal imkân bulunmadığı, bu şekilde çalıştırılmaya devam edilmesinin çalıştıran işyerinin [...]
Fazla Çalışmadaki 270 Saatlik Azami Sınıra Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günlerindeki Çalışma Süreleri Dâhil Edilir mi?
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 20 Kasım 2023 Sirküler No: 915 Ulusal bayram ve genel tatil günlerindeki çalışma süresi işyerinde öngörülen normal haftalık çalışma süresini aşırırsa aşan kısım fazla çalışma ya da duruma göre fazla sürelerle çalışma sayılır. Bu gün için hak kazanılan bir günlük ulusal bayram ve genel tatil ücretine ilaveten normal haftalık çalışma süresini aşan kısım için fazla çalışma ücreti ya da fazla sürelerle çalışma ücretinin ödenmesi gerekecektir. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin bir kararında davacının genel tatil günlerindeki 3 saatlik fazla çalışmasının ayrıca hesap edilmesi zorunlu denilmiştir (Yrg. 9. HD., T.31.10.1967, E. 1967/8211, K. [...]
Gece 7,5 Saatten Fazla Yapılan Çalışmalar Fazla Çalışma Sayılır mı?
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 20 Kasım 2023 Sirküler No: 914 4857 sayılı Kanunun 69’uncu maddesi çerçevesinde çalışma hayatında “gece” en geç saat 20.00’de başlayarak en erken saat 06.00’ya kadar geçen ve her halde en fazla 11 saat süren dönem olarak tanımlanmıştır Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin bir kararında; gece döneminde 7,5 saatten fazla çalışmalar fazla çalışma olarak kabul edilmiştir (Yrg. 9. HD., T.21.05.2012, E. 2011/22849, K. 2012/17760). Gece dönemindeki çalışmaların fazla çalışma sayılabilmesi için haftalık çalışmanın 45 saati aşması gerekmez.
15510 SİGORTA TEŞVİKİNDEN SADECE EYT EMEKLİLERİNİN FAYDALANABİLECEĞİNE DAİR GİB SİSTEMİ UYARISI
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 15 Kasım 2023 Sirküler No: 913 ✅ SGK tarafından yayımlanan 22.09.2023 tarihli genel yazıda, 8.9.1999 tarihi ve öncesinde sigortalı olarak çalışmaya başlayıp ilgili mevzuatında öngörülen yaş şartını tamamladıktan sonra yaşlılık aylığı bağlanmış olanların 15510 teşvikinden yararlandırılmalarına imkan bulunmadığı duyurulmuştu. ✅ Buna göre, "15510" sigorta prim teşvikinden 8.9.1999 tarihi ve öncesinde sigortalı olanlardan sigortalılık süresi ve prim gün sayısı şartının yanı sıra yaş şartını sağlayanlardan dolayı yararlanılmasına imkan bulunmamakta olup, Ekim/2023 dönemine ilişkin muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde yaş şartını da sağlayarak emekli olan ve "15510" kanun numarası seçilenler için GİB sisteminde “HATA [...]
İş Kanununda düzenlenen mazeret izinleri nelerdir?
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 13 Kasım 2023 Sirküler No: 912 4857 sayılı Kanunun Ek 2’nci maddesine göre; İşçinin evlenmesi halinde 3 gün ücretli izin verilir. İşçinin evlat edinmesi halinde 3 gün ücretli izin verilir. İşçinin ana veya babasının ölümü hâlinde 3 gün ücretli izin verilir. İşçinin eşinin ölümü hâlinde 3 gün ücretli izin verilir. İşçinin kardeşinin ölümü hâlinde 3 gün ücretli izin verilir. İşçinin çocuğunun ölümü hâlinde 3 gün ücretli izin verilir. İşçinin eşinin doğum yapması hâlinde 5 gün ücretli izin verilir. İşçinin en az %70 oranında engelli veya süreğen hastalığı olan çocuğunun tedavisinde, hastalık [...]
Fesih için geçerli sebep oluşturmayan haller hangileridir?
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 13 Kasım 2023 Sirküler No: 911 Fesih için geçerli sebep oluşturmayan haller şunlardır: Sendika üyeliği Çalışma saatleri dışında veya işverenin rızası ile çalışma saatleri içinde sendikal faaliyetlere katılmak İşyeri sendika temsilciliği yapmak Mevzuattan veya sözleşmeden doğan haklarını takip veya yükümlülüklerini yerine getirmek için işveren aleyhine idari veya adli makamlara başvurmak veya bu hususta başlatılmış sürece katılmak Irk, renk, cinsiyet, medeni hal, aile yükümlülükleri, hamilelik, doğum, din, siyasi görüş ve benzeri nedenler Kadın işçilerin çalıştırılmasının yasak olduğu sürelerde işe gelmemek (Kadın işçilerin doğumdan önce 8 ve doğumdan sonra 8 hafta olmak üzere [...]
51 yaşındaki işçiye verilecek izin süresi ne kadardır?
Mahmut Akman İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 13 Kasım 2023 Sirküler No: 910 İşyerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi de içinde olmak üzere, en az 1 yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilmektedir. İşçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi, işyerindeki hizmet süresi; 1 yıldan 5 yıla kadar (5 yıl dâhil) olanlara 14 günden, 5 yıldan fazla 15 yıldan az olanlara 20 günden, 15 yıl (dâhil) ve daha fazla olanlara 26 günden, Az olamaz. Yer altı işlerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izin süreleri 4’er gün arttırılarak uygulanmaktadır. Ancak 18 ve daha küçük yaştaki işçilerle 50 ve daha [...]