Mustafa Çelik
Vergi Danışmanı
04 Ağustos 2022
Sirküler No: 379
Anayasa Mahkemesinin Anayasa Mahkemesinin 25/5/2022 Tarihli ve 2017/33714 Başvuru Numaralı Kararı ile kanuni dayanağı olmayan özel usulsüzlük cezası uygulaması konusundan yapılan bireysel başvuru sonucu Anayasa’nın 38. maddesinde güvence altına alınan suçta ve cezada kanunilik ilkesinin ihlal edildiği tespit edilmiştir.
Kararda öne çıkan başlıklar şu şekildedir:
-213 sayılı Kanun’un mükerrer 355. maddesinin birinci fıkrasında, aynı Kanun’un 86., 148., 149., 150., 256. ve 257. maddelerinde yer alan zorunluluklar ile mükerrer 257. madde uyarınca getirilen zorunluluklara uyulmaması durumunda kesilecek olan özel usulsüzlük cezalarına yer verilmiştir. Diğer bir ifade ile anılan Kanun’un mükerrer 355. maddesinde özel usulsüzlük cezası kesilecek eylemler arasında Kanun’un 107/A maddesinde belirtilen tebliğe elverişli elektronik adres kullanma zorunluluğuna yer verilmemiştir.
-Bu durumda özel usulsüzlük cezalarının belirlendiği 213 sayılı Kanun’un mükerrer 355. maddesinde somut olay konusu idari yaptırımın uygulandığı vergi kabahati sayılan kusur ve bu kusurun cezası Kanun’da gösterilmeden -hatta bu konuda idareye yetki dahi verilmeden- kabahatin idari düzenleme ile (456 No.lu Tebliğ) ortaya konulduğu, bir başka ifade ile kabahat oluşturan kusur ya da eylemin ve buna verilecek cezanın -idari yaptırımın- hiçbir kuşkuya yer bırakmayacak biçimde Kanun’da gösterilmediği anlaşılmaktadır.
-Diğer yandan 456 No.lu Tebliğ’in iptaline ilişkin Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu kararında; sınırları kanunla belirlenmiş bir yetkiye dayanmaksızın düzenleyici işlem ile suç ve ceza ihdas edilmiş olduğu, söz konusu Tebliğ’in “Ceza Hükümleri” başlıklı 9. maddesindeki düzenlemelerin suçta ve cezada kanunilik ilkesine aykırılık teşkil ettiği vurgulanmıştır. Anılan karar sonrasında bu defa yapılan kanun değişikliğiyle 213 sayılı Kanun’un 107/A maddesinde yer alan elektronik tebligat sistemine dâhil olma zorunluluğunun bu Kanun’un mükerrer 355. maddesinde sözü edilen ceza müeyyidesi uygulanacak zorunluluklar arasına eklendiği görülmektedir.
-Sonuç olarak herhangi bir kanuni dayanak olmaksızın düzenleyici işlem ile vergi kabahati ve ceza ihdas edilmesi Anayasa’nın 38. maddesinin birinci fıkrasında düzenlenen suçta ve cezada kanunilik ilkesi ile bağdaşmadığından, Kararın bir örneğinin suçta ve cezada kanunilik ilkesinin ihlalinin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmak üzere İstanbul 1. Vergi Mahkemesine (E.2016/2958, K.2017/1416) gönderilmesine karar verilmiştir.
Karar için tıklayınız.
https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2022/08/20220803-7.pdf