Mahmut Akman
İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı
21 Ekim 2019

Anayasa’mızın “çalışma şartları ve dinlenme hakkı” başlığını düzenleyen 50’nci maddesinde “ …Dinlenmek, çalışanların hakkıdır.…” hükmüne yer verilmiştir.

Hangi istihdam şekli olursa olsun; yıllık izin hakkından vazgeçilemez. Yıllık izin, insan için temel bir gereksinim olduğundan uluslararası hukukta ve Anayasamızda benimsenmiş dinlenme hakkına dayanmaktadır. Yıllık izin hakkı vazgeçilemeyen ve devredilemeyen bir dinlenme hakkıdır. Yıllık izin; çalışanın dinlenmek, ruhsal ve bedeni sağlıklarını, iş verimliğini korumaları ve kazanmaları amacıyla kullandırılmaktadır. Çalışanlara tanınan yıllık izin ÜCRETLİ olup, çalışanın her yıl belirli bir süre gelir endişesi çekmeden dinlenebilmesi amaçlanır. Yıllık iznin amacı, çalışanın çalışmış olduğu bir yıllık sürede yaşadığı yorgunluğu üzerinden atarak dinlenmesidir. Tüm istihdam şekillerinde yıllık izinde çalışanın başka bir işyerinde çalışması yasaklanmıştır. Örneğin işçinin dinlenme hakkını kullandığı sırada başka işte çalışması dürüstlük kuralına aykırı bulunduğu için, işverene ödediği izin ücretini geri alma imkânı verilmiştir.

26.07.2018 tarihli 7146 sayılı Kanunla getirilen bedelli askerlik hizmetinin çalışanın YILLIK İZİN alarak/kullanarak veya işyerlerince/kurumlarınca kullandırılarak yerine getirilmesi yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde mümkün görülmemektedir.

Bilakis Kanun koyucu bedelli askerlik hükümlerinden yararlananların temel askerlik eğitimi süresince çalıştıkları iş yeri, kurum ve kuruluşlar tarafından ücretsiz izinli sayılmalarına imkân tanımıştır.