Mahmut Akman
İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı
21 Eylül 2020

Bildiğiniz üzere; teknokent bölgelerinde geçirilen sürelere ilişkin ücretlerin SGK teşvikinden yararlanabilmesi için personelin haftalık 45 saatlik çalışma süresini tamamlaması gerekmektedir.

Kısa çalışma ödeneği uygulaması sebebiyle personelin haftalık çalışma süresinin 45 saatin altına düşürülmesi durumunda 4691 sayılı SGK teşvikinden yararlanmaya devam edilecek mi sorusuna bu sirkülerimizde cevap aranacaktır.

Öncelikle 4691 sayılı teşvikten (Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerine İlişkin Sigorta Primi Desteği) yararlanma şartları şunlardır:

• Aylık prim ve hizmet belgelerinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinin yasal süresi içerisinde verilmesi.
• Primlerin ödenmesi.
• Türkiye genelinde SGK borcunun bulunmaması varsa da yapılandırılmış /tecil ve taksitlendirilmiş olması (brüt asgari üc­rete kadar olan borçlar hariç).
• Sigortalının fiilen çalışması.
• Sigortalının, Ar-Ge/Tasarım personeli veya Ar-Ge personel sa­yısının % 10’u aşılmamak kaydıyla destek personeli ya da 4691 sayılı Kanun uyarıca ücreti gelir vergisinden istisna tutulmuş personel olması.

Teknokent bölgelerinde geçirilen sürelere ilişkin ücretlerin SGK teşvikinden yararlanabilmesi için personelin haftalık 45 saatlik çalışma süresini tamamlaması SGK tarafından yayımlanan Genelgelerde düzenlenmemiştir. SGK Genelgelerinde düzenlenmeme nedeni ise, söz konusu teşviğin finansmanının Hazine ve Maliye Bakanlığı bütçesinden çıkmış olmasıdır.

Sadece SGK tarafından yayımlanan 25.09.2008 tarihli 2008/85 sayılı Genelgede aynen aşağıdaki düzenlemeye ver yerilmiştir.

“ Diğer taraftan, kapsama giren personelin ay içindeki çalışmalarının tamamının Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri ile ilgili olması halinde, hak kazanılmış hafta tatili ve yıllık ücretli izin süreleri anılan Kanun kapsamında değerlendirilecek, buna karşın Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerinde kısmi zamanlı olarak çalışan personelin hak kazanılmış hafta tatili ve yıllık ücretli izin süreleri sigorta primi işveren hissesi desteği uygulamasında dikkate alınmayacaktır.”

Burada yapılan düzenleme ile arge faaliyetlerinde kısmi zamanlı çalışılması halinde bu süreye isabet edecek sadece hafta tatili ve yıllık ücretli izin süreleri için destekten yararlanılamayacaktır.

45 saatlik çalışma süresi uygulaması, Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesine İlişkin Uygulama ve Denetim Yönetmeliği ile getirilmiştir.

Yönetmeliğin 10’uncu maddesinin (3) numaralı fıkrasına göre;

“ Gelir vergisi stopajı teşvikinin hesaplanmasında, bu kapsamdaki personelin fiilen Ar-Ge, yenilik veya tasarım faaliyetlerine ayırdıkları zamanın toplam çalışma zamanına oranı dikkate alınır. Tam zamanlı olarak çalışanların hak kazanılmış hafta tatili ve yıllık ücretli izin süreleri ile 17/3/1981 tarihli ve 2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanunda belirtilen tatil günlerine isabet eden ücretler de bu teşvik kapsamında değerlendirilir. Haftalık 45 saatin üzerindeki ve ek çalışma sürelerine ilişkin ücretler bu teşvikten faydalanamaz. Ar-Ge ve yenilik veya tasarım faaliyetlerinde kısmi zamanlı olarak çalışan personelin hak kazanılmış hafta tatili ve yıllık ücretli izin süreleri ile 2429 sayılı Kanunda belirtilen tatil günlerine isabet eden ücretleri gelir vergisi stopaj teşvikinin uygulamasında dikkate alınmaz.”

Yönetmeliğin 11’inci maddesinin (8) numaralı fıkrasına göre;

“ Kapsama giren personelin Ar-Ge, yenilik veya tasarım faaliyetleriyle ilgili çalışmalarının haftalık 45 saati doldurması hâlinde çalışılan haftaya ilişkin hafta tatili, sigorta primi işveren hissesi desteği uygulamasında dikkate alınır. Kapsama giren personelin ay içindeki çalışmalarının tamamının Ar-Ge, yenilik veya tasarım faaliyetleriyle ilgili olması hâlinde yıllık ücretli izin süreleri ile 2429 sayılı Kanunda belirtilen tatil günlerine isabet eden ücretler de bu destek kapsamında değerlendirilir.”

Yukarıda yapılan açıklamalara göre; söz konusu teşvikten yararlanmada haftalık 45 saat çalışma yapılmasının zorunlu olmadığı, covid-19 nedeniyle kısa çalışma yapılması halinde haftalık çalışma süresi 22,5 saat olsa dahi 22,5 saat üzerinden teşvikten yararlanılması mümkündür. Burada temel espri noktası, 45 saat üzerindeki çalışmalar için teşviklerden yararlanılmasının mümkün olmadığıdır. Bir de haftalık 45 saatin doldurmaması durumunda o haftaya ait hafta tatili ücretleri Ar-Ge teşviklerinden yararlandırılmayacaktır.