Mahmut Akman
İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı
03 Ekim 2022
Sirküler No: 657
Yeni İş Arama İznini Vermeyen ve İş Arama İzninde İşçiyi Çalıştıran İşverene Ne Tür Müeyyide Uygulanır?
İşveren yeni iş arama iznini vermez veya eksik kullandırırsa o süreye ilişkin ücret işçiye ödenir. Bunun dışında iş mevzuatında işveren hakkında doğrudan bir idari para cezası öngörülmemiş olup, ancak 4857 sayılı Kanunun 32 ila 102’nci maddeleri kapsamında ücretin kasten ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde her işçi ve her ay için 2022 yılında 429,00 TL idari para cezasının uygulanabilmesi mümkündür.
Yeni iş arama izninin işveren tarafından verilmemesi halinde işçi, iş sözleşmesini 4857 sayılı Kanunun 24/II-f çerçevesinde çalışma şartlarının uygulanmamasına bağlı olarak haklı nedenle fesh edebilir.
İşveren, iş arama izni esnasında işçiyi çalıştırır ise işçinin izin kullanarak bir çalışma karşılığı olmaksızın alacağı ücrete ilaveten, çalıştırdığı sürenin ücretini %100 zamlı öder (her saati için %100 zamlı). Burada yer alan ücret, çıplak ücret olarak dikkate alınmalıdır. Kabule göre de, yeni iş arama iznine esas günlük ücretin, fesih tarihindeki yol yardımı dâhil ücret olarak dikkate alınması hatalıdır.[1]
Örneğin, günlük ücreti 200,00 TL olan işçiye yeni iş arama izni 1 gün eksik verilmiş ve aynı gün çalıştırılmışsa 3 x 200,00 = 600,00 TL günlük iş arama izni ücretine hak kazanacaktır.
İhbar Öneli Verilmeden İş Sözleşmesinin Feshi Durumunda İş Arama İzni Ödenir mi?
İş sözleşmesi ihbarsız olarak feshedilen işçi ihbar süresine ait ücretini tazminat olarak isteyebilir. Ancak bundan ayrı olarak iş arama izin parası talep edemez.[2]
Somut olayda işçiye bildirim süresi verilmemiş olup, bildirim süresi kullanmayan işçiye yeni iş arama izni verilmesi gerekmediğinden, davacının çalışarak veya çalışmaksızın yeni iş arama ücretine hak kazanması mümkün değildir.[3]
[1] Yrg. 22. HD., T.24.12.2019, E. 2016/25681, K. 2019/24233
[2] Yrg. 9. HD., T.09.10.1969, E.5527, K.9642
[3] Yrg. 22. HD., T.24.12.2019, E. 2016/25681, K. 2019/24233