Mahmut Akman
İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı
03 Kasım 2020

Bilindiği üzere; 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun‘nun “bölünme” başlıklı 159. Maddesinde aşağıdaki düzenlemelere yer verilmiştir.

1. a) Tam bölünmede, şirketin tüm malvarlıgı bölümlere ayrılır ve diğer şirketlere devrolunur. Bölünen şirketin ortakları, devralan şirketlerin paylarını ve haklarını iktisap ederler. Tam bölünüp devrolunan şirket sona erer ve unvanı ticaret sicilinden silinir.

1. b) Kısmi bölünmede, bir şirketin malvarlıgının bir veya birden fazla bölümü diğer şirketlere devrolunur. Bölünen şirketin ortakları, devralan şirketlerin paylarını ve haklarını iktisap ederler veya bölünen şirket, devredilen malvarlıgı bölümlerinin karşılıgında devralan şirketlerdeki payları ve hakları elde ederek yavru şirketini oluşturur.

Bu düzenlemeye göre; şirketlerin bölünmeleri ve bölünme sonrasında bölünen şirketin tüzel kişiliği ortadan kalkmakta ve şirketin 2’den fazla farklı şirkete devrolması durumu ortaya çıkmaktadır. Bu bağlamda konuyu iki farklı durumda izah etmeye çalışacağız.

Durum-1: Bölünen şirkete ait işyeri dosyasının bölünme sonrası ortaya çıkan yeni şirketlerden birine devredilmesinin talep edilmesi halinde, yapılan işlem işyerinin devri olarak nitelendirilmez, bölünme sonrasında ortaya çıkan işyerleri için en geç sigortalı çalıştırılmaya başlanılan tarihte işyeri dosyası tescil edilmesi gerekmektedir. Örneğin; X anonim şirketi 03/11/2020 tarihinde ilgili Ticaret Sicil Müdürlüğünün onayı ile V, Y ve Z anonim şirketleri olarak 3’e bölünmüş, X anonim şirketinin vergi kimlik numarası altında SGK’ da 1 adet işyeri dosyası ve bu dosyada 300 sigortalı bulunmaktadır. Yeni durumunda 300 sigortalının bölünme sonrasında ortaya çıkan yeni şirketlere dağıtılması halinde X anonim şirketine ait işyeri dosyasından kaynaklanan tüm aktif ve pasifleri ile sigortalıların aktarımı yapılamayacağından bölünme sonrasında ortaya çıkan yeni şirketler için en geç sigortalı çalıştırılmaya başlanılan tarihte işyeri dosyası tescil edilecektir.

Durum-2: Şirketlerin bölünmeleri, bölünme sonrasında birden fazla yeni şirketin ortaya çıkması ve bölünen şirketin vergi kimlik numarası altında SGK’da işlem gören işyeri dosyalarının sayısının da bölünme sonucunda ortaya çıkan şirketlerle aynı olması halinde; mevcut işyeri dosyalarından kaynaklanan tüm aktif ve pasifler ile sigortalıların, bölünme sonrasında ortaya çıkan şirketlere aynen aktarımı yapılması durumda 5510 sayılı Kanunun öngördügü şekilde devir işlemi yapılarak işlemler mevcut işyeri dosyalarından yerine getirilecek olup devir tarihini takip eden 10 gün içinde işyeri bildirgesi verilecektir. Örneğin; M anonim şirketi 02/11/2020 tarihinde ilgili Ticaret Sicil Müdürlüğünün onayı ile N, O, Ö ve P anonim şirketleri olarak 4’e bölünmüş, M anonim şirketinin vergi kimlik numarası altında SGK’da işlem görmekte olan 4 adet isyeri dosyası bulunmakta olup 1 numaralı işyeri dosyasından 35, 2 numaralı işyeri dosyasından 75, 3 numaralı işyeri dosyasından 80 ve 4 numaralı işyeri dosyasından ise 45 sigortalının bildirimi yapılmaktadır. Söz konusu durumda bölünme sonrasında 1 numaralı isyerinin tüm aktif ve pasifi ile sigortalıları N şirketine, 2 numaralı işyerinin tüm aktif ve pasifi ile sigortalıları O şirketine, 3 numaralı işyerinin tüm aktif ve pasifi ile sigortalıları Ö şirketine ve 4 numaralı işyerinin tüm aktif ve pasifi ile sigortalıları P şirketine aktarılması halinde 5510 sayılı Kanun kapsamında bir devir söz konusu olacağından devir tarihini takip eden 10 gün içinde işyeri devir bildirgesi verilecektir.