Mahmut Akman
İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı
18 Nisan 2022
Sirküler No: 550
6183 sayılı Kanunun 103’üncü maddesinde, zamanaşımının hangi hallerde kesileceği belirtilmiştir. SGK alacağı için zamanaşımı işlemeye başladıktan sonra aşağıda belirtilen hallerden en az birinin gerçekleşmesi durumunda, zamanaşımının kesilmesinde geçmiş olan süre ortadan kalkar ve kesilmenin rastladığı takvim yılını izleyen takvim yılı başından itibaren yeniden işlemeye başlar.
1) Ödeme: Ödeme, hususi şekilleri uyarınca yapılmışsa, çekin tahsil dairesine veya bankaya verildiği, paranın bankaya veya postaneye yatırıldığı, münakale emri üzerine paranın SGK hesabına geçtiği gün yapılmış sayılır ve zamanaşımı da o gün kesilmiş olur. Çek veya münakale emrinin herhangi bir nedenle ödenmemesi durumunda, SGK’ nın borçluya rücu hakkı saklıdır. Bu durumda zamanaşımı kesilmez.
2) Haciz Uygulanması: Borçlunun menkul ve gayrimenkul malları ile alacak ve haklarına haciz uygulanması zamanaşımını keser.
3) Cebren Tahsil ve Takip Muameleleri Sonucunda Yapılan Tahsilat: Teminatın paraya çevrilmesi, kefilin takibi ve borçlunun iflasının istenmesi sonucu elde edilen tahsilat ile borçlunun taşınır ve taşınmaz mallarının satılması sonucu elde edilen paralar zamanaşımını keser.
4) Ödeme Emri Tebliği: SGK alacağını vadesinde ödemeyenlere, tebliğ edilen ödeme emri zamanaşımını keser.
5) Mal Bildirimi, Mal Edinme ve Mal Artmalarının Bildirilmesi: SGK borçlusunun mal bildiriminde bulunması zamanaşımını kesme nedenidir. Borçlunun malının olup olmaması zamanaşımının kesilmesi bakımından önemli değildir. Zamanaşımının kesilmesi için borçlunun mal bildiriminde bulunması yeterlidir. Mal edinme ve mal artmalarının, tahsil dairesine bildirilmesi de zamanaşımının kesilmesi için yeterlidir.
6) Yukarıdaki Sıralarda Gösterilen Muamelelerden Herhangi Birinin Kefile veya Yabancı Şahıs ve Kurumların Mümessillerine Tatbiki veya Bunlar Tarafından Yapılması: Zamanaşımının kesilmesi yönünden yukarıda sayılan 5 işlemden herhangi birinin bu kişilere de yapılmış olması da zaman aşımını keser.
7) İhtilaflı Amme Alacaklarında Yargı Organlarınca Bozma Kararı Verilmesi: Uyuşmazlık durumunda yargı organlarınca verilen bozma kararı, zamanaşımını kesen nedenler arasındadır.
8) Alacağın Teminata Bağlanması: Alacağın bir teminata bağlanması, zamanaşımını kesme nedenleri arasındadır.
9) Yargı Organlarınca Yürütmenin Durdurulması Kararı Verilmesi: Yargı organlarınca yürütmenin durdurulması kararının verilmesi zamanaşımını keser.
10) İki Kamu İdaresi Arasında Mevcut Bir Borç İçin Alacaklı Amme İdaresince, Borçlu Amme İdaresine Borcun Ödenmesi İçin Yazı İle Başvurulması: Amme idareleri arasında mevcut bir borç için alacaklı amme idaresince borçlu idareye yazı ile başvurulara kalacağını istemesi zamanaşımını keser. Borçlu amme idaresine yazı ile başvurulması, idarece tebellüğ edilmesi manasına gelmektedir.
11) Amme Alacağının Özel Kanunlara Göre Ödenmek Üzere Müracaatta Bulunulması Ve/Veya Ödeme Planına Bağlanması: Alacağın özel kanunlara göre ödenmesi için müracaatta bulunulması ve/veya ödeme planına bağlanması da tahsil zamanaşımını keser.