Mahmut Akman
İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı
3 Kasım 2019

4857 sayılı İş Kanunu’nun 5’inci maddesine göre; iş ilişkisinde dil, ırk, renk, cinsiyet, engellilik, siyasal düşünce, felsefî inanç, din ve mezhep ve benzeri sebeplere dayalı ayrım yapılamaz. Aksi halde tespiti halinde (ihbar veya şikâyet sonucu) aynı Kanunun 99/1-a maddesine göre, eşit davranma ilkesine uyulmayan her işçi için (2019 yılı için) 219,00 TL idari para cezası uygulanır.

Bir kısım çalışanlar için aile ve çocuk yardımının yapılması, diğer bir kısım çalışanlar için yapılmaması çalışma ortamında eşitlik ilkesine uygun düşmediği değerlendirilmektedir. Kanaatimizce bu yardımın sosyal niteliği ağır bastığı için tüm çalışanlar için aynı tutarlarda belirlenmesi ve iş sözleşmelerine konulması uygun olacaktır.

Ayrıca, 4857 sayılı Kanunun 5’inci maddesinin altıncı fıkrasına göre; “iş ilişkisinde veya sona ermesinde eşit davranma ilkesi hükümlerine aykırı davranıldığında işçi, 4 aya kadar ücreti tutarındaki uygun bir tazminattan başka yoksun bırakıldığı haklarını da talep edebilir.”

Madde hükmüne göre işçi hem 4 aya kadar ücreti tutarındaki uygun bir tazminatını (ayrımcılık tazminatı) hem de yoksun bırakıldığı diğer haklarını talep edebilmektedir.  İşçinin “yoksun bırakıldığı haklarından” anlaşılması gereken; işçinin ödenmeyen veya eksik ödenen ücreti, ikramiyesi, fazla mesaisi, yıllık izin ücreti, ihbar ve kıdem tazminatıdır.