Mustafa Çelik
Vergi Danışmanı
11 Ocak 2023
Sirküler No: 907
3065 sayılı KDV Kanununun 9/1 inci maddesinde; mükellefin Türkiye içinde ikametgâhının, işyerinin, kanuni merkezi ve iş merkezinin bulunmaması hallerinde ve gerekli görülen diğer hallerde Hazine ve Maliye Bakanlığının, vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla, vergiye tabi işlemlere taraf olanları verginin ödenmesinden sorumlu tutabileceği hüküm altına alınmıştır.
KDV Genel Uygulama Tebliğinin; (I/C-2.1.3.1.) bölümünde kısmi tevkifatın mahiyeti ve tevkifat uygulayacak alıcılar, (I/C-2.1.3.2.) bölümünde kısmi tevkifat uygulanacak hizmetler ve (I/C-2.1.3.3.) bölümünde ise kısmi tevkifat uygulanacak teslimlere yer verilmiştir.
Söz konusu Tebliğin “Kısmi Tevkifatın Mahiyeti ve Tevkifat Uygulayacak Alıcılar” başlıklı (I/C-2.1.3.1) bölümünde, Tebliğin (I/C-2.1.3.2) ve (I/C-2.1.3.3) bölümleri kapsamındaki işlemlerde, işlem bedeli üzerinden hesaplanan KDV’nin tamamının değil, bu işlemler için izleyen bölümlerde belirlenen orandaki kısmının, alıcılar tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilip ödeneceği; tevkifata tabi tutulmayan kısmın ise satıcılar tarafından mükellef sıfatıyla beyan edilip (beyannamede ödenmesi gereken KDV çıkması halinde) ödeneceği, kısmi tevkifat uygulaması kapsamında KDV tevkifatı yapmak üzere sorumlu tutulabileceklerin
a) KDV mükellefleri (sadece sorumlu sıfatıyla KDV ödeyenler bu kapsama dahil değildir)
b) Belirlenmiş alıcılar (KDV mükellefi olsun olmasın)
olarak iki grup halinde sayıldığı ve tevkifat uygulaması kapsamındaki her bir işlem bazında tevkifat yapması gerekenlerin, söz konusu gruplardan birine veya ikisine veyahut söz konusu gruplar kapsamında olan bazı sorumlulara atıf yapılmak suretiyle Tebliğin ilgili bölümlerinde belirtildiği açıklanmıştır.
Aynı Tebliğin “Yapım İşleri ile Bu İşlerle Birlikte İfa Edilen Mühendislik-Mimarlık ve Etüt Proje Hizmetleri” başlıklı (I/C-2.1.3.2.1.) bölümünde; Tebliğin,
-(I/C-2.1.3.1/b) ayırımında sayılanlara karşı ifa edilen yapım işleri,
-(I/C-2.1.3.1/a) ayırımında sayılanlara karşı ifa edilen ve KDV dahil bedeli 5 milyon TL ve üzerinde olan yapım işleri ile bu yapım işleriyle birlikte ifa edilen mühendislik-mimarlık ve etüt-proje hizmetlerinde
alıcılar tarafından (4/10) oranında KDV tevkifatı uygulanacağı belirtilmiştir.
İlgili Tebliğin “2.1.3.2.1.2. Kapsam” başlıklı bölümünde;
“Bu bölüm kapsamına aşağıdaki hizmetler girmektedir:
-Bina, karayolu, demiryolu, otoyol, havalimanı, rıhtım, liman, tersane, köprü, tünel, metro, viyadük, spor tesisi, alt yapı, boru iletim hattı, haberleşme ve enerji nakil hattı, baraj, enerji santrali, rafineri tesisi, sulama tesisi, toprak ıslahı, dekapaj, taşkın koruma ve benzerlerine ilişkin her türlü inşaat işleri.
-Yukarıda sayılan yapılar ve inşaat işleri ile ilgili tesisat, imalat, ihrazat, nakliye, ısıtma-soğutma sistemleri, ses sistemi, görüntü sistemi, ışık sistemi, tamamlama, boya badana dahil her türlü bakım onarım, dekorasyon, restorasyon, çevre düzenleme, dekapaj, sondaj, yıkma, güçlendirme, montaj, demontaj ve benzeri işler. Bu işler, yukarıda belirtilen yapılarla ilgili olmakla birlikte inşaat işinden sonra veya inşaat işinden bağımsız olarak yapılmaları halinde de bu kapsamda tevkifata tabi tutulur.
-Yapım işleri ile birlikte ifa edilen; mimarlık, mühendislik, etüt, plan, proje, harita (kadastral harita dâhil), kadastro, imar uygulama, her ölçekte imar planı hazırlama ve benzeri hizmetler. Bu hizmetler yapım işlerinden ayrı ve bağımsız olarak verildiği takdirde Tebliğin (I/C-2.1.3.2.2.) bölümü kapsamında değerlendirilir.
Yüklenicileri tarafından tamamen veya kısmen alt yüklenicilere (taşeronlara) veya daha alt yüklenicilere devredilen yapım işlerinde, işi devreden her yüklenici tarafından, kendisine ifa edilen hizmete ait KDV üzerinden tevkifat yapılır.”
–“Diğer Hizmetler” başlıklı (I/C-2.1.3.2.13.) bölümünde ise;
“KDV mükellefleri tarafından, 5018 sayılı Kanuna ekli cetveller kapsamındaki idare, kurum ve kuruluşlar, kanunla veya Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle kurulan kamu kurum ve kuruluşları, döner sermayeli kuruluşlar, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, bankalar, sigorta, reasürans ve emeklilik şirketleri, kanunla kurulan veya tüzel kişiliği haiz emekli ve yardım sandıkları ile kalkınma ajanslarına ifa edilen ve Tebliğde özel olarak belirlenmeyen diğer bütün hizmet ifalarında (sağlık hizmet sunucuları tarafından verilen ve faturası Sosyal Güvenlik Kurumuna düzenlenen sağlık hizmetleri hariç) söz konusu alıcılar tarafından (5/10) oranında KDV tevkifatı uygulanır.”
açıklamalarına yer verilmiştir.
Öte yandan, mal teslimi ve hizmet ifalarına uygulanan KDV oranları, aynı Kanunun 28 inci maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak maddede yer alan sınırlar dahilinde, 700 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile değişmeden önce Bakanlar Kurulu, değişiklik sonrasında ise Cumhurbaşkanı tarafından belirlenmektedir.
Bu kapsamda KDV oranları, 2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı (BKK) eki (I) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için %1, (II) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için %10, (7346 sayılı Cumhurbaşkanı Kararının yürürlük tarihi olan 10/7/2023 öncesinde %8), bu listelerde yer almayan vergiye tabi işlemler içinse %20 (7346 sayılı Cumhurbaşkanı Kararının yürürlük tarihi olan 10/7/2023 öncesinde %18) olarak uygulanmaktadır.
Söz konusu BKK’ya 6790 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile eklenerek 6830 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile değiştirilen geçici 10 uncu madde uyarınca, prefabrik yapı ile konteynerlerin (kurulum ve montaj işleri dahil) 23/2/2023 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 31/12/2023 tarihine kadar (bu tarih dahil) teslimi %1 oranında KDV’ye tabi bulunmaktadır.
Diğer taraftan, özelge talep formu ekinde ibraz edilen ve …… İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü ile Şirketiniz arasında imzalanan protokolün incelenmesinden; “….. iline bağlı …. ve …. ilçelerinde 06.02.2023 tarihinde meydana gelen depremden etkilenen vatandaşlar için kurulan/kurulacak olan çadır ve konteyner kentlerin inşaat, altyapı ve çevre düzenleme ihtiyacının karşılanmasının amaçlandığı ve bu işlerin Şirketinizce yapılmasını kapsadığı” anlaşılmıştır.
Bu hüküm ve açıklamalar çerçevesinde;
1) Şirketiniz tarafından …… İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğüne konteynerlerin yaşama hazır hale getirilebilmesi için zaruri olan konteynerin elektrik ve su tesisatı işleri, konteynerin konulacağı zemine beton atılması, malzeme serilmesi, yağmur suyu tahliyesi gibi işler, kurulum ve montaj hizmetleri kapsamında değerlendirilerek %1 oranında KDV’ye tabi olacaktır.
2) Konteyner kurulum ve montaj hizmeti kapsamında değerlendirilemeyecek olan genel altyapı hizmetleri (elektrik, su şebekeleri, kanalizasyon sistemi, yol, kaldırım çalışmaları vb.) ise %18 oranında (10/7/2023 tarihinden itibaren ise %20 oranında) KDV’ye tabi olup, bu hizmetlerin Tebliğin (I/C-2.1.3.1/b) ayırımında sayılan söz konusu Müdürlüğe veya Tebliğin (I/C-2.1.3.1/a) ayırımında sayılanlara karşı ifa edilmesi ve KDV dahil bedeli 5 milyon TL ve üzerinde olması durumunda (alt yüklenicilere (taşeronlara) veya daha alt yüklenicilere devredilenler dahil), söz konusu hizmetler için KDV Genel Uygulama Tebliğinin (I/C-2.1.3.2.1.) bölümü kapsamında (4/10) oranında KDV tevkifatı uygulanması gerekmektedir.
GİB 13.12.2023 tarih ve 36926 sayılı Özelgesi