İş Hukukunda Nisbi ve Mutlak Emredici Kural

Hukuk kuralları bilindiği üzere emredici ve yedek hukuk kuralları olmak üzere ikiye ayrılır. Bir
kuralın aksi kararlaştırılamıyorsa “emredici”, kararlaştırılabiliyorsa “yedek” hukuk kuralı
özelliği taşıdığı kabul edilmektedir.

Emredici hukuk kuralları da kendi arasında ikiye ayrılmaktadır. Buna göre; bir kural, işçi lehine
olmak koşuluyla değiştirilebiliyorsa “nisbi emredici”, işçi lehine de olsa değiştirilemiyorsa
“mutlak emredici” kuraldır.

İş hukukunda kurallar genel olarak nisbi emredici nitelik taşımaktadır ve işçi lehine
değiştirilebilmektedir. Ancak bu değişiklik mutlak değil kamu yararı ile sınırlıdır. Örneğin; fazla
mesai yılda 270 saati geçemez düzenlemesi mutlak emredici, fazla mesai ücreti normal ücretin
%50 yükseltilmesiyle ödenir düzenlemesi nisbi emredici bir düzenlemedir.