Mahmut Akman
İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı
11 Mart 2024
Sirküler No: 1000
Çocuk ve Genç İşçilerin Çalıştırılabileceği İşler
Genç işçi, 15 yaşını tamamlamış, ancak 18 yaşını tamamlamamış kişi; çocuk işçi, 14 yaşını bitirmiş, 15 yaşını doldurmamış ve ilköğretimini tamamlamış kişi; hafif iş, yapısı ve niteliği itibariyle ve yerine getirilmesi sırasındaki özel koşullara göre; çocukların gelişmelerine veya sağlık ve güvenliklerine zararlı etki ihtimali olmayan, okula devamını, mesleki eğitimini veya yetkili merciler tarafından onaylanmış eğitim programına katılımını ve bu tür faaliyetlerden yararlanmasını engellemeyen işlerdir.
Çocuk işçilerin çalışmasına izin verilen hafif işler:
- Düşme ve yaralanma tehlikesi olabilecek şekilde çalışmayı gerektirecek olanlar hariç meyve, sebze, çiçek toplama işleri.
- Kümes hayvanları besiciliğinde yardımcı işler ve ipek böcekçiliği işleri.
- Esnaf ve sanatkârların yanında satış işleri.
- Büro hizmetlerine yardımcı işler.
- Gazete, dergi ya da yazılı matbuatın dağıtımı ve satımı işleri (yük taşıma ve istifleme hariç).
- Fırın, pastane, manav, büfe ve içkisiz lokantalarda komi ve satış elemanı olarak yapılan işler.
- Satış eşyalarına etiket yapıştırma ve elle paketleme işleri.
- Kütüphane, fuar, panayır ve sergi yerlerinde yardımcı işler (yük taşıma ve istifleme hariç).
- Spor tesislerinde yardımcı işler.
- Çiçek satışı, düzenlenmesi işleri.
NOT: Çocuk işçiler bu 10 maddede belirtilen işler dışında çalıştırılamaz.
Genç işçilerin çalışmasına izin verilen işler:
- Meyve ve sebze konserveciliği, sirke, turşu, salça, reçel, marmelat, meyve ve sebze suları imalatı işleri.
- Meyve ve sebze kurutmacılığı ve işlenmesi işleri.
- Helva, bulama, ağda, pekmez imalatı işleri.
- Kasaplarda yardımcı işler.
- Çay işlemesi işleri.
- Çeşitli kuru yemişlerin hazırlanması işleri.
- Küçükbaş hayvan besiciliğinde yardımcı işler.
- Süpürge ve fırça imalatı işleri.
- Elle yapılan ağaç oymacılığı, kemik, boynuz, kehribar, lüle taşı, Erzurum taşı ve diğer maddelerden süs eşyası, düğme, tarak, resim, ayna, çerçeve, cam ve emsali eşya imalatı işleri.
- Toptan ve perakende satış mağaza ve dükkânlarında satış, etiketleme ve paketleme işleri.
- Büro işyerlerinde büro işleri ve yardımcı işler.
- İlaçlama ve gübreleme hariç çiçek yetiştirme işleri.
- İçkili yerler ve aşçılık hizmetleri hariç olmak üzere hizmet sektöründeki işler.
- Diğer giyim eşyası, baston ve şemsiye imalatı işleri.
- Yiyecek maddelerinin imalatı ve çeşitli muamelelere tabi tutulması işleri.
- Yorgancılık, çadır, çuval, yelken ve benzeri eşyaların imalatı ve dokuma yapmaksızın diğer hazır eşya imalatı işleri.
- Sandık, kutu, fıçı ve benzeri ambalaj malzemeleri, mantar, saz ve kamıştan sepet ve benzeri eşya imalatı işleri.
- Çanak, çömlek, çini, fayans, porselen ve seramik imaline ait işler (fırın işleri ve silis ve quarts tozu saçan işler hariç).
- El ilanı dağıtımı işleri.
- Cam, şişe, optik ve benzeri malzeme imalathanelerinde üretime ilişkin işler (fırın işleri ve silis ve quarts tozu saçan işler, ısıl işlem, renklendirme ve kimyasal işler hariç).
- Bitkisel ve hayvansal yağların üretimi ve bunlardan yapılan maddelerin imaline ilişkin işler (karbon sülfür gibi parlayıcı veya tahriş edici çözücülerle yapılan prine veya benzeri yağlı maddelerin ekstrasyon yoluyla yağ üretimi işlerinde ekstrasyon kademeleri hariç).
- Pamuk, keten, yün, ipek ve benzerleriyle bunların döküntülerinin hallaç, tarak ve kolalama tezgahlarından ve boyama ile ilgili işlemlerden bölme ile ayrılmış ve fenni iklim ve aspirasyon tesisatı olan iplikhane ve dokuma hazırlama işleri.
- Balıkhane işleri.
- Şeker fabrikalarında üretime hazırlamaya yardımcı işler.
- Araçsız olarak 10 kg’dan fazla yük kaldırılmasını gerektirmeyen torbalama, fıçılama, stifleme ve benzeri işler.
- Su bazlı tutkal, jelatin ve kola imali işleri.
- Sandal, kayık ve emsali küçük deniz araçlarının imalatı ve tamiratı işleri (boya ve vernik işleri hariç).
NOT: Genç işçiler bu 27 maddede ve çocuk işçiler için belirlenmiş 10 maddede belirtilen işler dışında çalıştırılamaz.
16 yaşını doldurmuş fakat 18 yaşını bitirmemiş genç işçilerin çalıştırılabileceği işler:
- Toprağın pişirilmesi suretiyle imal olunan kiremit, tuğla, ateş tuğlası işleri ile boru, pota, künk ve benzeri inşaat ve mimari malzeme işleri.
- Kurutma ve yapıştırma işleri, kontrplak, kontratabla, yonga ağaçtan mamul suni tahta ve PVC yüzey kaplamalı suni tahta imali işleri ile emprenye işleri.
- Parafinden eşya imali işleri.
- Kuş ve hayvan tüyü kıllarının temizlenmesi, didiklemesi, ayrılması ve bunlara benzer işler.
- Plastik maddelerin şekillendirilmesi ve plastik eşya imali işleri. (PVC’nin imali ve PVC’den mamul eşyaların yapımı hariç).
- Mensucattan hazır eşya imali işleri (Perde, ev tekstili, otomobil ürünleri ve benzerleri).
- Kâğıt ve odun hamuru üretimi işleri.
- Selüloz üretimi işleri.
- Kâğıt ve kâğıt ürünlerinden yapılan her türlü eşya ve malzemenin imali işleri.
- Zahire depolarındaki işler ile un ve çeltik fabrikalarındaki işler.
- Her türlü mürekkep ve mürekkep ihtiva eden malzeme imali işleri.
NOT: 16 yaşını doldurmuş fakat 18 yaşını bitirmemiş genç işçiler bu 11 maddede, çocuk işçiler için belirlenmiş 10 maddede ve genç işçiler için belirlenmiş 27 maddede belirtilen dışında çalıştırılamaz.
Prozon Bordro ve Özlük Yazılımı
Proventus’un teknoloji şirketi olan Prozon’un geliştirdiği Bordo ve Özlük Yazılımı yayında!
Bordro süreçlerinizi devrim niteliğinde değiştirmek üzere tasarlandı…