Mustafa Çelik
Vergi Danışmanı
25 Ağustos 2025
Sirküler No: 1390
Otomatik katılım (zorunlu BES) uygulaması ve özellikli durumlar
Otomatik katılım (zorunlu BES) uygulaması
4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanununa göre, Türk
vatandaşı veya 29/5/2009 tarihli ve 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 28 inci maddesi
kapsamında (Çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler) olup 45 yaşını
doldurmamış olanlardan; kamu veya özel sektör işverenine bağlı çalışmaya başlayanlar ile 506
sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20 nci maddesi kapsamında kurulmuş olan
sandıkların iştirakçisi olarak çalışmaya başlayanlar, bir emeklilik sözleşmesiyle emeklilik
planına dâhil edilmektedir.
Türkiye Sigorta Birliğinin açıklamaları da dikkate alındığında zorunlu katılım
uygulamasında belli noktalar aşağıda açıklanmıştır.
1.Otomatik katılım uygulaması
Türk vatandaşı veya mavi kartlı olup, 45 yaşının altındaki tüm 4a ve 4c kapsamındaki
çalışanlar ve çalışmaya yeni başlayacaklar uygulamaya dahildir. 45 yaş üstü çalışanlar
talep etmeleri halinde otomatik katılıma dahil olabilirler.
Ayrıca, 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesi kapsamındaki sandık çalışanlarının
da sisteme dahil edilecektir.
Türkiye ile sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt
dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçileri, otomatik katılım
sistemi kapsamında değildir.
Hâlihazırda bireysel emeklilik sözleşmesi bulunan çalışanlar için de otomatik katılım
sözleşmesi düzenlenmesi gerekir.
Çalışanın birden fazla işverenle çalışması durumunda, her bir işveren çalışanı için
otomatik katılım özleşmesi açmakla yükümlüdür.
İşveren tarafından otomatik olarak sisteme dahil edildikten sonra çalışan 2 ay içinde
cayma hakkını kullanarak sisteminden ayrılabilir.
2.Katkı payı ödemeleri ve devlet katkısı
Katkı payı, prime esas kazanç ya da emeklilik keseneğine esas aylık üzerinden
hesaplanır. İlgili tutarın %3'üne karşılık gelen tutar her ay katkı payı olarak ödenir.
Örneğin 26.005,50 TL alan asgari ücretli çalışanların ödeyeceği katkı payı tutarı aylık
780 TL olacaktır.
Çalışanın prime esas kazancı ya da emeklilik keseneğine esas aylığı etkilenmediği
sürece ödenecek katkı payı tutarı değişmez ve otomatik katılım sözleşmesi kapsamında
kesinti yapılır.
Bu tutar üzerinden Devlet Katkısı, bireysel emeklilik sözleşmenize ödediğiniz katkı
paylarının %30'u oranında devlet tarafından ödenen tutardır.
Bir takvim yılı içinde ödenen toplam devlet katkısı, ilgili yıl için belirlenen yıllık
toplam brüt asgari ücret tutarının %30'unu aşamamaktadır. Her yıl için geçerli
asgari brüt ücretin değişmesi ile bu tutar da değişmektedir
3.İşverenin otomatik katılım yükümlülükleri
Her işveren, çalışanları adına, bir emeklilik şirketi ile sözleşme yapmakla yükümlüdür.
İşveren, sisteme giriş esnasında çalışandan faizli/faizsiz fon tercihini alır, tercihte
bulunmayan çalışanları için söz konusu tercihi yapar.
İşveren, katkı payını çalışanın ücretinden kesip emeklilik şirketine aktarmakla
yükümlüdür.
İşveren operasyonel gereklilikleri dikkate alarak, şirket seçimi ve katkı payının
kesilmesi hariç diğer yükümlülüklerini emeklilik şirketine bırakabilir.
4. İşveren yeni bir çalışan istihdam ettiğinde zorunlu katılım şartları
Önceden sisteme girmiş ve ayrılmış çalışanlar, yeni işvereni tarafından (işveren otomatik
katılım sistemi kapsamında ise) yeniden sisteme dahil edilir.
Önceden sisteme girmiş ve sözleşmesi devam eden çalışanın yeni işvereni otomatik katılım sistemi kapsamında ise, çalışan yeni işyerinde sunulan emeklilik planına geçiş yapar.
Yeni işvereni otomatik katılım sistemi kapsamında değilse, işveren kapsama alınana
kadar çalışan dilerse iş yeri değişikliğini izleyen ay sonuna kadar hesabının bulunduğu
emeklilik şirketine bildirim yaparak eski planına dışarıdan katkı payı ödeme yapmaya
devam edebilir ve yeni işveren otomatik katılım sistemi kapsamına dahil olduğunda
sunulacak olan işyeri bazlı emeklilik planına dahil olur.
Daha önce sisteme hiç dahil edilmemiş çalışanlar, işvereni tarafından (işveren otomatik
katılım sistemi kapsamında ise) sisteme dahil edilir.
Prozon Bordro ve Özlük Yazılımı
Proventus’un teknoloji şirketi olan Prozon’un geliştirdiği Bordo ve Özlük Yazılımı yayında!
Bordro süreçlerinizi devrim niteliğinde değiştirmek üzere tasarlandı…