İş Hukukunda Cezai Şart

Sözleşme serbestîsi gereği taraflar sözleşmelere cezai şart koyabilmektedirler. İş sözleşmesinin
hak sız şekilde feshedilmesi durumunda, fesheden tarafın diğer tarafa cezai şart olarak bir
bedel ödemesi kararlaştırılabilir. İş Kanununda cezai şarta ilişkin doğrudan bir düzenleme
bulunmamaktadır. Konu Borçlar Kanunu ve Yargıtay kararları ile açıklığa kavuşturulmuştur.
Borçlar Kanununa göre cezai şartta karşılıklılık esastır. Hizmet sözleşmelerine sadece işçi
aleyhine konulan ceza koşulu geçersizdir.

Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 07.05.2002 tarihli ve 2002/2161 E., 2002/7195 K. sayılı
kararına göre; taraflardan birinin cezai sorumluluğu diğerinden daha ağır olamaz, işçinin
sorumluluğu, işverenin sorumluluğundan daha ağır olamaz. Bir iş sözleşmesine cezai şartın
konulabilmesi için sözleşme mutlak suretle belirli süreli olmalıdır. Belirli süreli iş sözleşmelerine
konulan cezai şartın sözleşme tarafları açısından eşit ve makul ölçülerde belirlenmiş olması
gereklidir. Sözleşme taraflarının birbirinden cezai şartı talep edebilmeleri için, sözleşmenin
süresinden önce ve haklı bir nedene dayalı olmadan sona erdirilmiş olması da gerekmektedir.