Mahmut Akman
İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı
09 Ocak 2023
Sirküler No: 719
Bilindiği üzere; Ücret, Prim, İkramiye ve Bu Nitelikteki Her Türlü İstihkakın Bankalar Aracılığıyla Ödenmesine Dair Yönetmeliğin 10, 11 ve 16. Maddelerine göre; işyerleri ve işletmelerinde İş Kanunu hükümlerinin uygulandığı işverenler ile üçüncü kişiler, Türkiye genelinde çalıştırdıkları işçi sayısının en az beş olması halinde, çalıştırdıkları işçiye o ay içinde yapacakları her türlü ödemenin kanunî kesintiler düşüldükten sonra kalan net tutarını, bankalar aracılığıyla ödemekle yükümlüdürler. Bu Yönetmelik kapsamında banka aracılığıyla ödeme yapması gereken işverenler, işveren vekilleri veya üçüncü kişiler, işyerlerinin bulunduğu mahalde banka şubesi bulunmaması ya da çalışanlara banka aracılığıyla ödeme yapılmasına imkân bulunmaması hâlinde ödemeler, T.C. Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü şubeleri aracılığıyla yapılır. İşçiye, İş Kanunundan veya toplu iş sözleşmesinden veyahut iş sözleşmesinden doğan alacaklarını, bu Yönetmelik kapsamında zorunlu tutulduğu hâlde bankalar aracılığıyla ödemeyen işverene veya işveren vekiline veyahut üçüncü kişiye, İş Kanunu’nun 102. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının ilgili birimi tarafından idarî para cezası verilir.
Yine bilindiği üzere; 459 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile (24.12.2015 tarihli 29572 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanmıştır); Vergi Usul Kanunu’nun 232’nci maddesinin birinci fıkrası kapsamında fatura almak zorunda olan birinci ve ikinci sınıf tüccarların, serbest meslek erbabının, kazançları basit usulde tespit olunan tüccarların, defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilerin ve vergiden muaf esnafın; kendi aralarında ve tevsik zorunluluğu kapsamında olmayanlarla yapacakları, 7.000 TL’yi aşan tutardaki her türlü tahsilat ve ödemelerini aracı finansal kurumlar kanalıyla yapmaları ve bu tahsilat ve ödemeleri söz konusu kurumlarca düzenlenen belgeler ile tevsik etmeleri zorunludur.
Bu bilgilere göre, özellikle yanında 1-4 arası işçi çalıştıran işverenlerin işçilerine yapacakları ücret ödemelerini banka aracılığıyla yapma zorunluluğu olmamasına rağmen, 2023 yılında aylık asgari ücretin brüt tutarın 10.008,00 TL, net tutarın 8.506,00 TL olması ve bu ücretin de 459 no.lu Tebliğ’de yer alan 7.000,00 TL’yi aştığı dikkate alındığında bu işverenlerin de artık bundan böyle işçi ödemelerini bankalar aracılığıyla yapmaları gerektiği sonucu ortaya çıkmaktadır. Her ne kadar, yukarıda bahsi geçen Yönetmelik henüz değişmemiş olsa bile ileride işverenlerimizin mağduriyetine neden vermemek için bu işverenlerimizin de işçi ödemelerini bankalar aracılığıyla yapması gerektiğini özellikle tavsiye etmekteyiz. Bununla beraber muhtemel ki Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bahse konu Yönetmelikte gerekli değişiklikleri yapacaktır. Şöyle ki, aksi durumda bu durumda bulunan işverenlerimiz her bir işçi ve her bir ay için 2023 yılı hadlerine göre 956,00 TL idari para cezasına muhatap kalabileceklerdir.