2020/20 Sayılı Genelge’de Değişiklik Yapıldı.

Bilindiği üzere 2012/27 sayılı Genelge, 2020/20 sayılı Genelge ile yürürlükten kaldırılmış ancak
ilgili hükümleri 2020/20 sayılı Genelgede aynı şekilde düzenlenmiştir. 2012/27 sayılı Genelgenin 7.2.
numaralı bölümü Danıştay tarafından iptal edilmiş olup İdari Dava Daireleri Kurulunun E:2024/83,
K:2025/485 sayılı kararıyla kesinleşmiştir.
Danıştay Onuncu Dairesinin temyize konu 15.06.2023 tarih ve E:2019/11351, K:2023/3625 sayılı
kararının, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun 03.03.2025 tarih ve E:2024/83, K:2025/485 sayılı
kararıyla kesin olarak onanmasından sonra onama kararı doğrultusunda mülga 2012/27 sayılı Genelge’nin
iptale konu bölümlerini içeren 2020/20 sayılı İşveren İşlemleri Genelgesi’nin “Altıncı Kısım”, “Altıncı
Bölüm”, “1.2. Zamanaşımına giren borç ile ilgili olarak ünite tarafından yapılacak işlemler” başlıklı alt
maddesi aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenmiştir.
“1.2. Zamanaşımına giren borç ile ilgili olarak yapılacak işlemler
5510 sayılı Kanun’un 93’üncü maddesinin ikinci fıkrasına göre, Kurumun prim ve diğer alacakları
ödeme süresinin dolduğu tarihi takip eden takvim yılı başından başlayarak on yıllık zamanaşımına tabidir.
Zamanaşımını kesen sebepler 6183 sayılı Kanun’un 103’üncü maddesinde, zamanaşımının işlememesi ise
6183 sayılı Kanun’un 104’üncü maddesi ile 5510 sayılı Kanun’un 91’inci maddesinde sayılmıştır.
Kurum alacağının zamanaşımına uğrayıp uğramadığı konusu ile ilgili olarak Kurumumuz ile
borçlular arasında oluşan anlaşmazlıklar itirazlara konu olmakta, dava konusu yapılarak mahkemelerin iş
yükünün artmasına neden olmaktadır.
Bu nedenle Sosyal Güvenlik İl Müdürlükleri tarafından düzenli aralıklarla sigortalı, genel sağlık
sigortalısı ve işyeri dosyaları taranarak en eski borçtan başlamak üzere borçlar belirlenecektir. 6183 sayılı
Kanun’un 103’üncü ve 104’üncü maddelerinde ve 5510 sayılı Kanun’un 91’inci maddesinde sayılan
zamanaşımını kesen ve durduran sebepler ile diğer gerekli araştırmalar yapılacaktır.
Borç, 5510 sayılı Kanun’un 93’üncü maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “…Kurumun prim ve
diğer alacakları; mahkeme kararı sonucunda doğmuş ise mahkeme kararının kesinleşme tarihinden,
Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca yapılan tespitlerden doğmuş ise rapor tarihinden,
kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatı gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve
incelemelerden doğmuş ise bu soruşturma, denetim ve inceleme sonuçlarının Kuruma intikal ettiği tarihten
veya bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulmuş kurum ve kuruluşlardan
alınan bilgi ve belgelerden doğmuş ise bilgi ve belgenin Kuruma intikal ettiği tarihten itibaren,
zamanaşımı on yıl olarak uygulanır…” amir hükmünden doğmuşsa; borcun, zamanaşımına uğrayıp
uğramadığına bu hükümdeki tarihlerden itibaren karar verildiğinden, Zamanaşımına Giren Borçlar
tablosuna işlenmesinde yine anılan hükümdeki tarihler esas alınarak karar verilecektir.

1.2.1. İcra takibi başlamamış işveren/sigortalı/genel sağlık sigortalısı borçları için yapılacak
işlemler

Zamanaşımı yönünden gerekli araştırma yapıldıktan sonra borcun zamanaşımına girdiğinin
anlaşılması halinde borçlulara, Genelge’nin ekinde yer alan “ek-12 Borç Bilgilendirme Formu”
gönderilmek suretiyle yazının tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde ödeme yapılması istenilecektir. Söz
konusu Kurum alacağı için yapılacak olan rızaen ödemeler kabul edilecektir. Borçlular tarafından ödeme
yapılmaması halinde herhangi bir mahkeme ilamı aranmaksızın zamanaşımına girmiş borcun 6183 sayılı
Kanun kapsamında takibi mümkün olmadığından, bu borçlar icra servisine gönderilmeyerek 5510 sayılı
Kanun’un 4/1-a maddesine tabi sigortalı çalıştıran işverenler için İşveren İntra- İşveren-Terkin ve
Ertelemeler-Zamanaşımına Giren Borçlar tablosuna; 5510 sayılı Kanun’un 4/1-c maddesine tabi sigortalı
çalıştıran işverenler için Kesenek Bilgi Sistemi programında yer alacak Zamanaşımına Giren Borçlar
tablosuna; sigortalılar ve genel sağlık sigortalıları için ise borcun bulunduğu programda açılacak
Zamanaşımı Borç Girişi menüsüne işlenecektir.
Zamanaşımına Giren Borçlar tablosunda yer alan tutarlar bundan böyle
işverenlerin/sigortalıların/genel sağlık sigortalılarının bankalar vasıtasıyla yapmış oldukları ödeme
işlemlerinde 5510 sayılı Kanun’un 4/1-a maddesine tabi sigortalı çalıştıran işverenler için “22-Geçmiş
Dönem Prim İşveren”; 5510 sayılı Kanun’un 4/1-c maddesine tabi sigortalı çalıştıran işverenler için “14 –
Prim Kamu İşveren” ve “15 – EK Karşılıklar-Faturalı Alacaklar”; genel sağlık sigortalıları için “13- GSS
Prim” borç sorgusu altında yer alan geçmiş dönem gss prim borçlarında (3000 borç kodunda); sigortalılar
için ise prim borç sorgusunda gösterilmeyecek, ancak zamanaşımına giren borçlar banka borç sorgu
ekranlarında ayrı bir borç sorgu tipinde gösterilerek işverenlerce/sigortalılarca/genel sağlık sigortalılarınca
ödeme yapılmak istenildiğinde rızaen ödeme yapmaları sağlanacaktır.
Zamanaşımına girmiş borçlar için yalnızca işverence/sigortalılarca/genel sağlık sigortalılarınca
talep olması halinde 5510 sayılı Kanunun 4/1-a maddesine tabi sigortalı çalıştıran işverenler için MOSİP
emanet mahsup işlemi menüsünde (08 tahsilat girişi); 5510 sayılı Kanunun 4/1-c maddesine tabi sigortalı
çalıştıran işverenler için Kesenek Bilgi Sistemi programında; genel sağlık sigortalılarınca MOSİP
programında; sigortalılar için ise borcun bulunduğu programda emanet mahsup işlemi yapılabilecektir

1.2.2. İcra takibi başlamış işveren/sigortalı/genel sağlık sigortalısı borçları için yapılacak
işlemler

İşverenlerce/sigortalılarca/genel sağlık sigortalılarınca 6183 sayılı Kanun’un 58’inci maddesine göre
ödeme emrine itiraz, ödeme emrinin tebliğinden itibaren 15 gün içinde yapılması gerektiğinden, kendisine
ödeme emri gönderilen borçlunun borcun zamanaşımına girdiği yönünde ödeme emrinin tebliğinden
itibaren 15 gün içinde alacaklı üniteye itiraz etmesi halinde kişilerin, dava açmasına gerek duyulmaksızın
söz konusu alacağın zamanaşımına girip girmediği Prim Tahakkuk İtiraz Komisyonu’nca incelenerek
zamanaşımına girdiği tespit edilen alacaklara ait icra takip dosyası iptal edilecektir.
Prim Tahakkuk İtiraz Komisyonu’nca incelenen icra takip dosyasında birden fazla dönem
bulunması ve bu dönemlerden bazılarının zamanaşımına girdiğinin tespit edilmesi halinde sadece
zamanaşımına girdiği tespit edilen dönemin icra takip dosyasından iptali yapılacaktır.
Mahkeme tarafından icra takip dosyasında takip edilen borcun kısmen ya da tamamen
zamanaşımına girdiği yönünde verilen kararların kesinleşmesinden sonra ilgili dönem/dönemlerin icrası
iptal edilecektir.
Kuruma zamanaşımı defi iddiası ile itiraz edilmesi, mahkemeye dava açma süresini durduran veya
kesen bir işlem olarak kabul edilmeyecektir.
İcraya intikal eden borçlar için zamanaşımına girdiği yönünde kesinleşen mahkeme kararının ya da
komisyon kararının borcu icraya intikal ettiren alacaklı servise gönderilmesini müteakip bu alacaklı servis
tarafından borçlar ilgili tablolara (5510 sayılı Kanun’un 4/1-a maddesine tabi sigortalı çalıştıran işverenler
için İşveren İntra- İşveren-Terkin ve Ertelemeler- Zamanaşımına Giren Borçlar tablosuna; 5510 sayılı Kanun’un 4/1-c maddesine tabi sigortalı çalıştıran işverenler için Kesenek Bilgi Sistemi programında yer
alacak Zamanaşımına Giren Borçlar tablosuna; sigortalılar ve genel sağlık sigortalıları için ise borcun
bulunduğu programda açılacak Zamanaşımı Borç Girişi menüsüne) işlenecektir.
Öte yandan tüzel kişiliğin borcundan sorumlu olan limited şirket ortağı, müdürü, anonim şirket
yönetim kurulu üyesi, başkanı, yetkililer, yöneticiler, kanuni temsilciler, kefil vb. kişiler hakkında
düzenlenen ödeme emrine karşı açılan zamanaşımı davası sonucu bu kişiler yönünden zamanaşımı
kararının kesinleşmesi, ancak asıl borçlu olan tüzel kişi hakkında aynı borç için zamanaşımına girdiği
yönünde karar bulunmaması halinde borçtan sorumlu olan kişiler hakkındaki karara istinaden İşveren
İntra-İşveren-Terkin ve Ertelemeler-Zamanaşımı Borç Girişi menüsüne veri girişi yapılmayacaktır.

1.2.3. Borç sorgulamaları, teşvik uygulamaları ve belgelere ilişkin işlemler

Zamanaşımına girmiş borçlar;
Kurumca verilecek borcu yoktur yazılarında veya Kurum ve Kuruluşlarca yapılacak borç
sorgulamalarında,
Kurumca uygulanan teşvik, destek ve indirimlerde,
Sigortalıların ve genel sağlık sigortalısının sağlık hizmetlerinden yararlanmasında,
KDV Mahsubu ile prim ödenmesinde kullanılan “Borç Döküm Formunda” ve KDV mahsubu ile
gelen tutarların borçlara mahsubunda,
İhale konusu veya özel nitelikteki inşaatlar dolayısıyla yapılan araştırma işlemi sonucunda saptanan
fark işçilik borçlarının işverene tebliği üzerine işveren tarafından söz konusu borçların zamanaşımına
girdiği gerekçesiyle itiraz edilmesi durumunda bahse konu bu borçlar, ihale konusu işlerde teminatın
iadesi ve özel nitelikteki inşaatlarda iskân için düzenlenen ilişiksizlik belgesinde,
işverenin/sigortalıların/genel sağlık sigortalısının borcu olarak dikkate alınmayacaktır.
Borcu yoktur belgelerinin kâğıt ortamında hazırlanarak verilmesine yönelik yapılan sorgulamalarda
“Zamanaşımına Giren Borçlar” tabloları kontrol edilecektir.
6183 sayılı Kanun’un 23’üncü maddesine göre Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı tahsil
dairelerince reddiyat yapılması durumunda anılan maddenin birinci fıkrasına göre yapılacak mahsuptan
sonra Kurumun zamanaşımına girmiş prim alacakları hariç prim ve diğer alacaklarından muaccel olanlara
mahsup yapılacaktır.”
Bu Genelge’de belirtilen program çalışmaları tamamlanana kadar işlemler ilgili birimlerce manuel
olarak yerine getirilecektir.
Diğer taraftan, borçların zamanaşımına uğramasına mahal verilmemesi için işyeri dosyaları ile
sigortalıların ve genel sağlık sigortalılarının borçlarının düzenli aralıklarla taranması ve konunun Sosyal
Güvenlik İl Müdürlerimizce takibi önem arz etmektedir.

Genelgeyi İnceleyiniz.

2025-12