Prime Esas Kazancın Üst Sınırının Aşılmasında İşyeri Baz Alınır

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 80’inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir.

“ Ücretler hak edildikleri aya mal edilmek suretiyle prime tabi tutulur. Diğer ödemeler ise öncelikle ödendiği ayın kazancına dâhil edilir ve ücret dışındaki bu ödemelerin yapıldığı ayda üst sınırın aşılması nedeniyle prime tabi tutulamayan kısmı, ödemenin yapıldığı ayı takip eden aydan başlanarak iki ayı geçmemek üzere üst sınırın altında kalan sonraki ayların prime esas kazançlarına ilâve edilir.”

 4/a (SSK) kapsamındaki sigortalıların bildirimleri muhtasar prim ve hizmet beyannamesi ile işyeri sicil numarası dikkate alınarak yapılmaktadır.

Bir sigortalıya ödenen ücretinin yanında ücret dışında bir ödeme yapıldığında prime esas kazancın üst sınırı aşılmışsa, aşan  kısım ödemenin yapıldığı ayı takip eden 2 ayın aynı işyeri sicil numaralı işyeri dosyası üzerinden yansıtılır. Sigortalının aynı işverene ait başka işyerlerine nakil olmuşsa işyeri sicil numarası değişeceği için yansıtma yeni işyeri sicil numaralı dosyaya aktarılması söz konusu olmayacaktır. Söz konusu yansıtmada işyeri baz alınır, sigortalının başka bir işyerine nakli gibi durumlarda sigortalı aşan kısmı yeni işyerine yansıtması söz konusu olamayacaktır. Bu durum, işverene ait aynı işyeri sicil numaralı işyerindeki sigortalılar içindir.

2020-20 sayılı SGK Genelgesinde de yukarıdaki açıklamalar desteklenmektedir. Şöyle ki, Genelgede yapılan düzenleme; “aynı ayda birden fazla işyerinde çalışan ve prime esas kazançlarının toplamı prime esas kazanç üst sınırını (tavanı) aşan sigortalılara ilişkin işyerlerinin birden fazla ünite bölgesinde olması halinde iade başvurusu müracaat edilen ünite tarafından yapılacak, muhasebe işlemleri Kurumunun ilgili birimleri arasında yazışma yapılarak sonuçlandırılacaktır.” Şeklindedir. Buradan çıkan sonuç şudur: sigortalının bir ayda birden fazla işyerinde çalışması durumunda her işyeri tarafından bildirilen prime esas kazanç tutarı toplanır, tavanı aşan tutar varsa sigortalının  talebi halinde kendi hissesine düşen %14 oranında primi talep edebilir. Burada da, “işyeri” esas alınmıştır.

Kısaca, prime esas kazancın üst sınırının aşılması durumunda 2 aylık yansıtma “işyeri sicil numarasına” göre yapılmaktadır.