Mahmut Akman
İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı
24 Temmuz 2023

Sirküler No: 846


Sosyal güvenlik sistemimizde çalışanların işyerlerindeki çalışmaları şekil şartlarına bağlı olduğu gibi asıl olan fiili çalışmadır. Bu çalışan ister işçi olsun, ister esnaf olsun, ister devlet memuru olsun, hangi istihdam şekli olursa olsun tüm istihdam şekillerinde (bağımsız çalışanlar hariç) fiili çalışma şarttır. Bu çalışma ile birlikte, çalışanların çalıştırıcısı konumunda olan işverenlerin, Sosyal Güvenlik Kurumuna birtakım belgeler düzenleyip göndermeleri zorunlu tutulmuştur. Bir iş sözleşmesine istinaden bir veya birkaç işveren tarafından çalıştırılan (4/1-a=SSK) sigortalılar için, işveren tarafından öncelikle 5510 sayılı Kanunda belirtilen süre veya sürelerde, öngörülen yöntemlerle “sigortalı işe giriş bildirgesi”, “aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar prim ve hizmet beyannamesi” düzenleyip Sosyal Güvenlik Kurumuna göndermesi zorunludur. Ayrıca, 5510 sayılı Kanunun 102’nci maddesine göre usulüne uygun olarak ücret tediye bordrosu düzenlemesi, ücretlerin yasal defterlere (yevmiye defteri, işletme defteri gibi) gider olarak işlemesi, muhtasar prim ve hizmet beyannamesi ile işçilik giderlerinin bildirilmesi gerekmektedir. Sigortalılığın başlangıcı bakımından önemli olan, çalışma olgusudur. Yoksa işe giriş bildirgesinin SGK’ ya veriliş ya da gönderilmiş olması olgusu değildir. Sigortalılar eylemli olarak işyerinde çalışmaya başladıkları andan itibaren sigortalı sayılır ve işveren tarafından SGK’ ya verilen işe giriş bildirgesi ile sigortalılıkları tescil edilmiş olur. Bir kimsenin sigortalı sayılabilmesi için işe giriş bildirgesinin verilmesi yeterli olmayıp, 5510 sayılı Kanunun 7’nci maddesinde belirlendiği üzere çalışma olgusunun varlığı da zorunludur. Sigortalılık niteliği, taraflar arasında hizmet akdi (iş sözleşmesi) ilişkisinin kurulması ve çalışmaya başlanması ile kazanılmakta olup, yazılı olarak düzenlenen veya sözlü olarak benimsenen hizmet akdi ile birlikte, sigortalılığın oluşumu yönünden fiili çalışma olgusunun varlığının kanıtlanması gerekmektedir. Gerek Sosyal Güvenlik Kurumu uygulamaları gerekse de yargı kararlarında, salt sigortalı işe giriş bildirgesinin verilmiş olması kişinin en azından bir gün de olsa çalıştığını kabul etmemektedir. Bunun en önemli şartı o kişinin işyerinde eylemli, fiili ve gerçek olarak çalışmasının tespitidir. İster 506 sayılı Kanun dönemi olsun isterse de 5510 sayılı Kanun dönemi olsun, salt işe giriş bildirgesinin verilmiş olması, kişinin fiili çalıştığı anlamı taşımadığını ortaya koymaktadır. Kısaca, sigortalı işe giriş bildirgesinin düzenlenerek SGK’ ya verilmiş veya gönderilmiş olması bir günlük çalışmayı göstermemektedir. Fiili çalışma sigortalılık niteliğinin kazanılması için yeterlidir.

Duyuru listesine üye ol!

Proventus Sirküler ile sosyal güvenlik mevzuatı ile vergi mevzuatına ilişkin tüm değişikliklerden haberdar olun.

Invalid email address
Proventus Danışmanlık Limited Şirketi, e-posta adresinizi üçüncü kişi ya da kuruluşlar ile paylaşmayacağını ve amacı dışında kullanmayacağını taahhüt eder.